تحلیل رفتارهای اطلاع‌جویی مشارکتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز،‌ ایران

3 استاد گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شیراز، ‌شیراز، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل رفتارهای اطلاع‌جویی مشارکتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز است.
روششناسی: پژوهش حاضر، پژوهشی کمّی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری شامل کلیة دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز در سال 1399 بود. نمونة پژوهش شامل 302 نفر دانشجویان دانشکده­های مختلف بود که برمبنای جدول مورگان انتخاب شدند. گردآوری داده­ها از طریق پرسش‌نامة محقق­ساخته انجام شد. بدین‌منظور متون مرتبط با حوزة رفتار اطلاع‌جویی مشارکتی بررسی و سؤالات مرتبط استخراج شد. برای سنجش روایی صوری و محتوایی، پرسش‌نامه برای هفت متخصص علم اطلاعات و دانش‌شناسی فرستاده شد و با توجه به نظریات آن‌ها، نسخة نهایی به‌دست آمد. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 91/0 به‌دست آمد.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین رفتار اطلاع‌جویی مشارکتی در نمونة مطالعه‌شده بیش از میانگین مورد انتظار (70 درصد) است؛ براین‌اساس گفتنی است تمایل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز به اطلاع‌جویی مشارکتی زیاد است. همچنین نتایج پژوهش پیرامون تجربیات آزمودنی‌ها نشان داد که از میان انواع متغیرهای پژوهش، فقط بین فراوانی مشاهده‌شده و مورد انتظار «تجربة جست‌وجوی اطلاعات در وب به‌صورت جداگانه و سپس بحث با هم‌گروهی در رابطه با نتایج» و «تجربة جست‌وجوی اطلاعات در وب به‌طور جداگانه با رایانه یا تلفن همراه جداگانه» تفاوت معناداری وجود ندارد و برای سایر تجربیات جست‌وجوی گروهی در وب میان فراوانی مشاهده‌شده و مورد انتظار تفاوت معناداری وجود دارد؛ بدین‌معنی که فراوانی دانشجویانی که تجربة جست‌وجوی گروهی در وب را داشته‌اند (2/71 %) و نیز دانشجویانی که تجربة اطلاع‌جویی مشارکتی در انجام تکالیف و پروژه‌های درسی (2/74 %) را داشته‌اند، به‌طور معناداری بیش از کسانی است که تاکنون این نوع جست‌وجو را تجربه نکرده‌اند. همچنین فراوانی دانشجویانی که کار گروهی آن‌ها بین یک‌هفته تا یک‌ماه (4/35 %) به طول انجامیده است و دانشجویانی که به منابع اطلاعاتی مختلفی (8/82 %) نیاز داشته‌اند، به‌طور معناداری بیش از دانشجویان دیگر است. همچنین فراوانی دانشجویانی که تجربة جست‌وجوی اطلاعات در وب به‌صورت گروهی در مکانی مشترک، در مکان‌های متفاوت، برقراری ارتباط از طریق گفت‌وگوی برخط یا مکالمة تلفنی، برقراری ارتباط با رایانه یا تلفن همراه مشترک و استفاده از نرم‌افزارهای اطلاع‌جویی مشارکتی را داشته‌اند، به طور معناداری کمتر از کسانی است که تاکنون این نوع جست‌وجو را تجربه نکرده‌اند.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که تمایل به اطلاع‌جویی مشارکتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز از سطح بالایی برخوردار است. شناخت تمایل این گروه به رفتارهای اطلاع‌جویی مشارکتی می‌تواند به مسئولان نظام آموزش عالی کمک کند تا با توجه به اهمیت این نوع رفتار، نسبت به رفع مشکلات احتمالی موجود (مثل استفادة بسیار کم دانشجویان از ابزارهای جست‌وجوی مشارکتی و وجود بسترهای لازم برای انجام کارهای مشارکتی دانشجویان در مراکز آموزشی و پژوهشی)، و تقویت این رفتارها برنامه‌ریزی کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating Collaborative Information Seeking Behavior of Postgraduate Students of Shiraz University

نویسندگان [English]

  • Zahra Zare 1
  • Mahdieh Mirzabeigi 2
  • Hajar Sotudeh 3
1 MA Student of Knowledge and Information Science, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 department of knowledge and information science, shiraz universityشPhD in Knowledge and Information Science, Associate Professor, Shiraz University, Shiraz, Iran
3 PhD in Knowledge and Information Science, Professor, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Purpose: The level of desired and objective experiences of students during the collaborative information seeking is explored.
Method: The statistical population in this survey research included all graduate students of Shiraz University in 2020. The sample consisted of 302 students from different faculties, selected according to the Morgan table. Data gatherin too was a researcher-made questionnaire designed by reviewing the literature and  extracting relevant items. extracted.  To assess the face and the content validity of the questionnaire.  The draft of the questionnaire was sent to seven LIS experts, and finalized according to their recommendations. The reliability of the instrument attained Cronbach's alpha coefficient with a value of 0.91.
Findings: The sample t-test and comparison of means showed that the average of collaborative information seeking behavior in the study is more than the expected average (70%). So it can be said that the tendency of postgraduate students towards collaborative information seeking is high. Also, the results on the subjects' experiences showed that there was no significant difference between the observed and expected frequencies "experience of searching information on the web separately and then discussing with a group about the results" and "Experience searching the web separately with a separate computer or mobile phone". This means that students who had group web search experience (71.2%) as well as students with collaborative information seeking experience in homework and projects (74.2%) were more than those without such experience. Also, the number of students whose group work lasted between one week to one month (35.4%) and students who needed different sources of information (82.8) was higher. On the other hand, significantly more students experience searching the web as a group in a common place, in different places, communicating through online chat or telephone conversation. Those communicate with a shared computer or mobile phone and use collaborative information software less than those who had never experienced this type of search.
Conclusion: The results showed that the tendency for collaborative information seeking is high. Paying attention to this segment of the scientific community can lead to more knowledge of collaborative information seeking experience. Also, recognizing the tendency of this group to participate in collaborative information seeking behavior can help the policy makers of the higher education system to plan, considering solving possible problems such as little use of students 'collaborative search tools and the existence of the necessary platforms for students' collaborative work in educational and research center and strengthen these behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collaborative Information Seeking Experience
  • Tendency to Collaborative Information Seeking
  • Graduate Students
  • Collaborative Searching
تسلیمی، محمدسعید، فرهنگی، علی‌اکبر، عابدی‌جعفری، حسن و رازنهان، فیروز (۱۳۸۹). مدل اثرگذاری فرهنگ ملی بر کار تیمی در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، ۳(۱۱-۱۰)، ص ۱۲۷-۱۶۲.
جعفرپور، محمود (۱۳۹۷). آسیب‌شناسی کار گروهی در سازمان­های کشور. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 27(87)، 75-100. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=355820
علی­پور، پروین، زاهدی، محمد‌جواد و شیانی، ملیحه (۱۳۸۸). اعتماد و مشارکت (بررسی رابطة بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجله جامعه‌شناسی ایران، ۱۰(۲)، ۱۰۹-۱۳۵.
فردین، زهرا (۱۳۹۵). بررسی رفتار اطلاع­یابی مشارکتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه زابل. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه پیام نور مرکز مشهد.
References
Alipour, P., Zahedi, M.J., & Shiani, M. (2009). Social Trust and Social Participation: Study On the Relations Between Trust and Participation In Tehran. Iranian Journal of Sociology (ISA), 10(2), 109-135. [In Persian]
Arif, A.S.M., & Du, J.T. (2019). Understanding collaborative tourism information searching to support online travel planning. Online Information Review, 43(3), 369–386.
Avula, S., Chadwick, G., Arguello, J., & Capra, R. (2018, March). Searchbots: User engagement with chatbots during collaborative search. In Proceedings of the 2018 conference on human information interaction & retrieval (pp. 52-61).
Böhm, T., Klas, C.P., & Hemmje, M. (2013), Supporting Collaborative Information Seeking and Searching in Distributed Environments. In Proceedings of LWA 2013 conference (pp. 16–20). Bamberg, Germany.
Ebrahimzadeh, S., Sharifabadi, S. R., Kamran, M. K. A., & Dalkir, K. (2020). Triggers and strategies related to the collaborative information-seeking behaviour of researchers in ResearchGate. Online Information Review.
 Fardin, Z. (2016). A Study Collaborative information seeking behavior of graduate students at Zabol University. (M.A. Thesis), Payame Noor University of Mashhad. [In Persian]
Fardous, J., & Du, J.T. (2019). Characteristics of Collaborative Information Seeking Activities During Group Trip Planning: A Preliminary Study. Proceedings of the Association for Information Science & Technology, 56(1), 648-650. DOI: 10.1002/pra2.00119.
González‐Ibáñez, R., & Shah, C. (2011). Coagmento: A system for supporting collaborative information seeking. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 48(1), 1-4.
Granikov, V., El Sherif, R., Bouthillier, F., & Pluye, P. (2022). Factors and outcomes of collaborative information seeking: A mixed studies review with a framework synthesis. Journal of the Association for Information Science and Technology, 73(4), 542-560.
Harrison, L. A. (2009). Understanding the collaborative information-seeking practices of undergraduate students (Master’s thesis). https://ils.unc.edu/MSpapers/3565.pdf
Hernández Pérez, O. (2015). Collaborative information behaviour in completely online groups: exploring the social dimensions of information in virtual environments. Qualitative and Quantitative Methods in Libraries, 4(4), 775-787.
Hofstede, G. (2003). Culture’s consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations. Thousand Oaks, California: Sage.
Jafarpoor, M. (2018). The pathology of Groupwork in Iranian organizations. Management Studies in Development & Evolution, 27(87), 75-100. [In Persian]
Javidan, M., & Dastmalchian, A. (2003). Culture and leadership in Iran: The land of individual achievers, strong family ties, and powerful elite. Academy of Management Perspectives, 17(4), 127-142.
Kang, J.H. (2019). Lonely Collaborative Information Behavior (CIB) of Youth. iConference 2019 Proceedings, iSchools, https://doi.org/10.21900/iconf.2019.103324
Karunakaran, A. Spence, P., & Reddy, M. (2010). Towards a model of collaborative information behavior. In C. Shah, M. Reddy & M. Twidale, Workshop on Collaborative Information Retrieval. ACM Conference on Computer Supported Cooperative Work (CSCW 2010). Savannah, GA. New York, NY: ACM Press
Leeder, C., & Shah, C. (2016), Collaborative information seeking in student group projects. Aslib Journal of Information Management, 68(5), 526-544. http://dx.doi.org/10.1108/AJIM-12-2015-0190.
Morris, M. R., & Horvitz, E. (2007, October). SearchTogether: an interface for collaborative web search. In Proceedings of the 20th annual ACM symposium on User interface software and technology (pp. 3-12).
Morris, M.R. (2008). A survey of collaborative web search practices. In Proceedings of ACM SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (pp. 1657-1660). Florence, Italy.
Reddy, M.C., Jansen, B.J., & Spence, P.R. (2010). Exploring collaboration and coordination during information seeking and retrieval activities. In: J. Foster (Ed), Collaborative information behavior: User engagement and communication sharing (pp. 73-88). Uk: Yurchak Printing Inc.
Shah, C. (2010). Collaborative information seeking: A literature review. Advances in librarianship, 32(3), 3-33.
Shah, C. (2012). Collaborative information seeking: The art and science of making the whole greater than the sum of all (Vol. 34). London: Springer Science & Business Media.
Shah, C. (2013). Effects of awareness on coordination in collaborative information seeking. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 64(6), 1122-1143. http://comminfo.rutgers.edu/~chirags/papers/10.1002_asi.22819.pdf
Shah, C., Caprab, R., & Hansenc, P. (2017), Research agenda for social and collaborative information seeking. Library and Information Science Research, 39(2), 140–146. http://dx.doi.org/10.1016/j.lisr.2017.03.005
Taslimi, M., Farhangi, A., Abedi Jafari, H., & Raznahan, F. (2010). A Model for National Culture's Influence on Teamwork in Iran. Strategy for Culture, 3(10), 127-162. [In Persian]
Wei, W., Munteanu, C., & Halvey, M. (2022, March). Partners in life and online search: Investigating older couples’ collaborative information seeking. In ACM SIGIR Conference on Human Information Interaction and Retrieval (pp. 47-55).
Wu, C.H., Hwang, G.J., & Kuo, F.R. (2014). Collab-Analyzer: An environment for conducting web-based collaborative learning activities and analyzing students’ information-searching behaviors. Australasian Journal of Educational Technology, 30(3), 356-374.
Wu, D., Liang, S., & Yu, W. (2018). Collaborative Information Searching as Learning in Academic Group Work. Aslib Journal of Information Management, 70(1), 2-27. https://doi.org/10.1108/AJIM-03-2017-0063
Ye, E. M., Du, J. T., Hansen, P., Ashman, H., Sigala, M., & Huang, S. S. (2021). Understanding roles in collaborative information behaviour: a case of Chinese group travelling. Information Processing & Management, 58(4), 102581.
CAPTCHA Image