دانشیار کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشکده روان‌شناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه تهران
چکیده
این مقاله ضمن توجه به اهمیت رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی به فقر مبانی نظری آن اشاره دارد. اگرچه در دنیای غرب با گسترش موج جدید صنعتی شدن و نیاز روزافزون محققان به دانش، کتابخانه‌ها به‌عنوان جایگاهی برای عرضه یافته‌های علمی دارای رونقی دوباره شدند، با ظهور فناوری اطلاعاتی و قدرت اشاعه اطلاعات از طریق استفاده از ابزارهای جدید الکترونیکی و نوری این توجه و رونق دستخوش چالش گردید. شاید علت اصلی این است که در تبیین این رشته خاستگاه اصلی این علم و نیاز واقعی بشر به آن تبیین نشده است و به‌جای توجه به اصل نیاز بشر به بازیابی و طبقه‌بندی در علوم به سراغ مکانی رفته‌اند که این علوم در آن مجتمع شده است. به‌عبارت دیگر، ضرورت نیاز به دانش کتابداری از ضرورت وجود کتابخانه وام گرفته شده است. در حالی که کتابخانه خود حاصل و معلول نیازمندی انسان به بازیابی دانش در سایه طبقه‌بندی آن است. لذا، گاه آن را خدمت به اجتماع دانسته‌اند که هدفی جز تأمین رضایت مراجعه‌کنندگان ندارد. پیشنهاد این است که نام واقعی این رشته به دانش‌شناسی و اطلاع‌رسانی تغییر یابد که هم بیانگر محتوای آن به لحاظ توجه به نگاه دانشمندان به علوم و نحوه دسته‌بندی دانش‌ها نزد آنان است و هم رابطه بیشتری با اطلاع‌رسانی دارد که امروز محور توسعه است. با این پیشنهاد موضوع این علم تقسیم و طبقه‌بندی علوم و مسائل آن بررسی روابط بین حوزه‌های مختلف دانش – طولی و یا عرضی – است. طبعا، با این تعریف یکی از مهم‌ترین زمینه‌های ظهور و بروز این حوزه علمی، کتابخانه است، یعنی کتابخانه مولود این نگاه است و نه موجد آن.
)
ارسال نظر درباره این مقاله