آثار سوء تحریف در نسخه‌های خطی بر شناسایی آنها: مطالعه موردی آثار میرزا ابراهیم بدایع‌نگار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تاریخ کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران

چکیده

هدف: تصرف­های صورت گرفته در نسخ خطی آثار میرزا ابراهیم بدایع­نگار از مورخان دوره قاجار و آسیب­هایی که این تصرفات بر شناسایی این آثار می­گذارند، بررسی و تحلیل شده است. در پرتو این بررسی آثار منفی تحریف نسخه­های خطی بر پژوهش­های بعدی نیز تشریح شده است.
روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش برمبنای تحلیل متون انجام شده است. با بررسی نسخه­های خطی مربوطه، موارد تحریف مشخص و سپس با مقایسه این موارد با متون دیگر، میزان و شکل تغییرات تحلیل شد.
یافته­ها: میرزا احمد منشی رازی نوه میرزا ابراهیم بدایع­نگار تلاش کرد یکی از مهم­ترین آثار پدربزرگش را به نام خود قلمداد کند، بنابراین با دست­بردن در نسخه تغییراتی را در آن ایجاد کرد. این تغییرات که با عنوان تحریف یا تصریف شناخته می­شوند، از سویی موجب شدند نسخه در فهرست­ها درست معرفی نشود و از سوی دیگر محتوای آن نیز دچار آسیب شود. این تصرفات در سه بُعد بررسی شده­اند: نخست تحریف در نام نویسنده و سپس تحریف در نام افراد مرتبط و در نهایت تصرف در محتوای کتاب.
نتیجه­گیری: تحقیق و تدقیق در نسخه­های خطی به لحاظ سیاق نگارش و کتابت می­تواند در شناسایی علمی­تر این نسخه­ها مؤثر باشد. نسخه­های بسیاری وجود دارند که سهواً یا عمداً دچار تحریف و تصریف شده اند و یکی از وظایف نسخه­شناسان شناسایی و اصلاح آنهاست تا بتوان درحد امکان به نوشته مؤلف نزدیک شد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Adverse Effects of Falsification of Manuscripts on Identifying Them: A Case Study of Works of Mirza Ebrahim Badaye' Negar

نویسنده [English]

  • S. Asili
Ph.D. of History, University of Tehran, Central Library and Documentation Center
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is to study and analyze the changes made in manuscripts of works of Mirza Ebrahim Badaye' Negar - one of the historians of the Qajar Era - and the harm of these changes to the identification of these works. In the light of this study, the negative effects that falsifying manuscripts have on further research have been explained.
Design/Methodology/ Approach: This research has been carried out on the basis of text analysis. Studying relevant manuscripts, the cases of distortion were identified and then, by comparing these cases with other texts, the amount and form of changes were analyzed.
Findings: Mirza Ahmad Monshi Razi, the grandson of Mirza Ebrahim Badaye' Negar, attempted to plagiarize one of the most important works of his grandfather and therefore he made some changes in its manuscript. On the one hand these changes -falsifications - caused the manuscript not to be introduced properly in catalogues; on the other hand, they harmed its content. These changes have been studied from three aspects: First, falsification of the author's name, falsification of the name of relevant people, and finally, changes in the book content.
Conclusion: Doing research on manuscripts, in terms of their writing style can help in the scientific identification of these manuscripts. There are many manuscripts that have been falsified or changed unintentionally and one of the responsibilities of manuscript researchers is to identify and correct the changes in order to make the texts as close as possible to the original writing of the authors.

CAPTCHA Image