ارتباطات علمی از منظر آرای نیکلاس لومان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف: مفهوم‏پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان.
روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا.
یافته‏‌ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم‌ها در آن به‌کار برده شود. تصادف رمزگان‏ها، این سیستم را با خطر مواجه می‏کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین میزان دخالت را در سیستم علم داشته باشند و روابط عاطفی نیز نباید روابط علمی را تحت تأثیر قرار دهد.
نتیجه‏‌گیری: اگر جریان ارتباطات، علم را پالایش نکند علم همچون مردابی غیرقابل استفاده می‏شود. نهاد اجتماعیِ علم جز از طریق ارتباطات اجتماعی نمی‌تواند پا بگیرد. علم، شرط امکان ارتباطات علمی است، نه برعکس. سیستم ارتباطات علمی به‌نحو خودآفرین و متناسب با رمزگانی خاص، خود را سازماندهی می‏کند؛ بنابراین تا جایی مشروعیت و کارایی دارد که به رمزگان صدق/ کذب وفادار باشد و اگر پا را از این محدوده بیرون گذارد، قلب ماهیت پیدا کرده و با خطر مواجه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Scientific Communication in Niklas Luhmann’s Views

نویسندگان [English]

  • A. Poloei 1
  • N. Nagshineh 2
1
2
چکیده [English]

Purpose: Conceptualizing scientific communication based on Niklas Luhmann’s thoughts.
Methodology: Content analysis.
Results: Based on Luhmann's views, scientific communication system is a subsystem of scientific system and its development is caused by modernity. Scientific communication is an auto-referential system and needs to protect its boundaries against other system's code. Systems should avoid code confrontation. Politics, economy and emotional relations must not interfere in scientific communication systems.
Conclusion: If science is not improved by communication, it will remain useless. Scientific institutions are established through social communication. Scientific communication is caused by science and not vice versa. Scientific communication system is autopoiesis and organizes itself using specific code. Therefore, this system is legitimate and efficient until it adheres to true/false code and if it disobeys this code, it will be transmuted and in risk.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Niklas Luhmann
  • Scientific communication
  • Social Systems Theory
  • Systems theory
  • Science
  • Politics
  • Economy

مراجع

آرنولدی، جیکوب (1390). نیکلاس لومان (فرهنگ ارشاد، مترجم). در الیوت و ترنر (ویراستاران)، برداشت‏هایی در نظریه اجتماعی معاصر (ص 444-461). تهران: جامعه‏شناسان (نشر اثر اصلی 2001).
داورپناه، محمدرضا (1386). ارتباط علمی: نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع‎یایی. تهران: دبیزش، چاپار.
داوری اردکانی، رضا (1386). درباره علم. تهران: هرمس.
داوری اردکانی، رضا (1387). علم و سیاست‏های آموزشی- پژوهشی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
دلانتی، جرارد (1386). دانش در چالش: دانشگاه در جامعه دانایی (علی بختیازی‏زاده، مترجم). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و علوم اجتماعی (نشر اثر اصلی 2001).
ریتزر، جرج (1389). مبانی نظریه جامعه‌شناختی معاصر و ریشه‌های کلاسیک آن (شهناز مسمی‌پرست، مترجم). تهران: ثالث (نشر اثر اصلی 2007).
ریتزر، جرج؛ گودمن، داگلاس‌جی. (1390). نظریه جامعه‌شناسی مدرن (خلیل میرزایی و عباس لطفی‌زاده، مترجمان). تهران: جامعه‌شناسان (نشر اثر اصلی 2004).
شوتس‌ایشل، رینر (1391). مبانی جامعه‏شناسی ارتباطات (کرامت‏اله راسخ، مترجم). تهران: نی.
علیزاده، عبدالرضا؛ اژدری‌زاده، حسین؛ و کافی، مجید (1383). جامعه‌شناسی معرفت: جستاری در تبیین رابطه «ساخت و کنش اجتماعی» و «معرفت‌های بشری». قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
قانعی‌راد، محمد‌امین (1385). تعاملات و ارتباطات در جامعه علمی: بررسی موردی در رشته علوم اجتماعی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
کنوبلاخ، هوبرت (1390). مبانی جامعه‌شناسی معرفت (کرامت‌اله راسخ، مترجم). تهران: نی.
گیلوری، عباس (1388). ارتباط علمی، حلقه زیستی در نظام دانش جهانی. کتاب‏ماه (کلیات)، 136 (1)، 50-54.
محسنی، منوچهر (1372). مبانی جامعه‌شناسی علم: جامعه، علم و تکنولوژی. تهران: کتابخانه طهوری.
وحیدی، محمد (1388). علم-در-جامعه. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
هریسون، پل (1379). نیکلاس لومان و نظریه نظام‏های اجتماعی (یوسف اباذری، مترجم). ارغنون، 17، 19-49.
همیلتون، پیتر (1379). تالکوت پارسونز (احمد تدین، مترجم). تهران: هرمس (نشر اثر اصلی 1983).
هولاب، رابرت (1388). یورگن هابرماس؛ نقد در حوزه عمومی (حسین بشیریه، مترجم). تهران: نی.
Luhmann, N. (1986). Love as passion: The codification of intimacy (J. Gaines & D. L. Jones, Trans.). Cambridge: Polity Press (Original work published 1982).
Luhmann, N. (1989). Ecological communication (J. Bednarz, Trans.). Cambridge: Polity Press (Original work published 1986).
Luhmann, N. (1995). Social systems (J. Bednarz and D. Baecker, Trans.). Stanford: Stanford University Press (Original work published 1984).
Luhmann, N. (2000a). Art as a social system (E. M. Knodt, Trans.). Stanford: Stanford University Press (Original work published 1995).
Luhmann, N. (2000b). The reality of the mass media (K. Cross, Trans.). Cambridge: Polity Press (Original work published 1996).
Luhmann, N. (2004). Law as a social system (K. A. Ziegert, Trans.). Oxford: Oxford University Press (Original work published 1993).
ارسال نظر درباره این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 آبان 1394
  • تاریخ بازنگری: 17 آذر 1394
  • تاریخ پذیرش: 22 آذر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار