نقش مشارکتی کتابداران در توسعه نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه قم

2 کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی

چکیده

هدف: نقش مشارکتی کتابداران در توسعه نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای از دیدگاه شرکت‌های تولیدکننده این نرم‌افزار.
روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایش با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته، داده‌های 6 شرکت تولیدکننده نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای گردآوری و تحلیل شد.
یافته‌ها: کتابداران دارای مهارت وب و اینترنت با میانگین 33/32 بیشترین و کتابداران آشنا به امور سخت‌افزاری با میانگین 83/6 کمترین مشارکت را در توسعه نرم‌افزار داشته‌اند. کتابداران بخش ثبت آثار نسبت به کتابداران فراهم‌آوری- اهدای منابع، نقش بیشتری در توسعه نرم‌افزار کتابخانه‌ای از خود نشان داده‌اند و کتابداران در مرحله توسعه نرم‌افزار با میانگین 83/4 بیشترین و در مرحله طراحی با میانگین 5/1 کمترین مشارکت را داشته‌اند. همچنین، از نظر بخش‌های مختلف نرم‌افزاری در بخش سازماندهی- آماده‌سازی با میانگین 33/4 بیشترین و در قسمت امنیت نرم‌افزار با میانگین 5/2 کمترین نقش را داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: کتابداران می‌توانند در توسعه نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای نقش مؤثری ایفا کنند، اما این امر در گرو تعامل بیشتر آنان با متخصصان نرم‌افزاری است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A survey of librarian’s participation in software development from software producer’s companies’ point of view

نویسندگان [English]

  • Y. Norouzi 1
  • Z. Hafizi 2
  • S. Khavidaki 2
1
2
چکیده [English]

Purpose: The Purpose of this study is to recognize librarian’s participation in software development from software producer’s companies’ point of view.
Method/Approach: This is an applied research and has done by descriptive method. The study population included 6 software producer companies. For data collection we used from researcher-made checklist based on literature review that will confirm its validity by experts.
Results: The findings of the study showed that librarians with skills of the web and internet (32/33) and hardware (6/83) accepted highest and lowest cooperation in software development. Also, librarians in acquisition department (recording section) with 4/33 and Donation Section with 2/33 average have highest and lowest range. On the other hand, the result showed that librarians in the steps of definition and design of software development with 4/83 and 1/5 average sequentially have high and low cooperation. Also in development of software solution organization-preparation and security specialists with 4/33 and 2/5 have effective role.
Originality/value: From point of software developer, librarians can be more effective in software development, so it’s needed more interaction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Librarians
  • library software
  • Software development
  • Software companies
اسفندیاری مقدم، علیرضا؛ زهدی، سارا (1391). بررسی مهارت‌ها و قابلیت‌های کتابداران دیجیتال: مورد پژوهشی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی تبریز. فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 15 (3)، 191-271.
حریری، نجلا؛ فیروزی، صغری (1390). سنجش رضایت کاربران نرم‌افزار کتابخانه دیجیتال پیام در کتابخانه‌های استفاده‌کننده از آن. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 22 (4)، 66-86
زوارقی، رسول (1384). ارائه الگویی برای ویژگی‌های نمایشی و رابط کاربری در اپک‌های وب بنیاد کتابخانه‌ای براساس ملاک‌های موجود جهانی و نظرات صاحب نظران به منظور بررسی تطبیقی اپک‌های وب‌بنیاد موجود کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسای ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
صنعت‌جو، اعظم؛ عطایی، حسین (1378). نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای: تقابل حقیقت با ایده‌آل: فهرست‌های رایانه‌ای: کاربرد و توسعه. در مجموعه مقالات همایش کاربرد و توسعه فهرست‌های رایانه‌ای در کتابخانه‌های ایران، 27 و 28 آبان، (ص 27 -38). مشهد، تهران: دانشگاه فردوسی مشهد؛ مرکز اطلاع‌رسانی و خدمات علمی وزارت جهاد کشاورزی.
طاهری، محمدمهدی (1389). بررسی میزان رضایت کاربران و کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران از تعامل با نرم‌افزار کتابخانه‌ای نمایه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، مشهد.
طبرسا، فرشته؛ نوکاریزی، محسن(1388). میزان و عوامل مؤثر بر فهم کتابداران از واژگان محیط رابط در نرم‌افزار کتابخانه‌ای سیمرغ. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 25 (2)، 227-246.
فتاحی، رحمت الله؛ پریرخ، مهری (1385). نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای. در دایره‌المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی . بازیابی 3 آذر 1395، ازhttp://portal.nlai.ir/daka/default.aspx
فتاحی، رحمت‌الله؛ پریرخ، مهری (1379). بررسی و ارزیابی کیفیت نمایش اطلاعات در فهرست رایانه‌ای داخلی و ارائه رهنمودهایی برای بهبود آن. در مجموعه مقالات همایش کاربرد و توسعه فهرست‌های رایانه‌ای، 27 و 28 آبان 1378، (ص323 -352). مشهد، تهران: دانشگاه فردوسی مشهد؛ مرکز اطلاع‌رسانی و خدمات علمی وزارت جهاد کشاورزی.
مجیری، شهین؛ رخش، فریبا؛ نه‌روزیان، نجمه؛ اردستانی، منصوره؛ و موسوی، محمد (1391). میزان رضایت کتابداران از محیط رابط نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای شهر اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت، 9 (6)، 862-869.
محمدصالحی، راحله (1388). ارزیابی ویژگی‌ها و عناصر تشکیل‌دهنده رسا: نرم‌افزار جامع کتابخانه، مرکز اسناد و آرشیو براساس عامل رابط کاربر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، ایران.
مقیمی، مهدی (1385). بررسی نقش کتابداران در توسعه کتابخانه‌ای دیجیتالی و طراحی کتابخانه مجازی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، ایران.
نوروزی، یعقوب؛ نعمتی، سحر (1389). ارزیابی نرم‌افزارهای جامع کتابداری تحت وب پارس آذرخش ، نوسا، و نمایه در بازیابی اطلاعات. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 16 (1)، 25-43.
هاشمی، سید ماجد (1390). بررسی عوامل مؤثر بر آگاهی و استفاده ی کتابداران دانشگاه‌های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور از قابلیت‌های نرم‌افزار جامع کتابخانه‌ای پارس آذرخش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
Choi, Y., & Rasmussen, E. (2009). What qualifications and skills are important for digital librarian position in academic libraries: a job advertisement. The Journal of Academic Librarianship, 35 (5), 457- 467.
Green, E., & Head, A. J. (1998). Web-based catalogs. Retrieved November 11, 2013, from http://web19.esnet.com/citation.asp
Handry, David G. (2008). Public participation in proprietary software development through user roles and discourse. International Journal of Human-Computer Studies, 66 (7), 545–557.
Ngimwa, P., & Adams, A. (2013). The different roles of ‘Design Process Champions’ for digital libraries in African higher education. International Journal on Digital Libraries, 13 (4-3), 119-133.
Stierna, E. J., & Rowe, N. C. (2003). Applying information-retrieval methods to software reuse: a case study. Information Processing and Management, 39 (1), 67-74.
Vos, C. A. (1985). The role of users in the development of applications software. Journal of Product Innovation Management, 2 (2), 113-121.
CAPTCHA Image