تحلیل محتوای روزنامه‌های کثیرالانتشار در دوره‌های هشتم و نهم ریاست جمهوری اسلامی از نظر مطالب مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی

رحمانی, بتول; نوشین‌فرد, فاطمه

تحلیل محتوای روزنامه‌های کثیرالانتشار در دوره‌های هشتم و نهم ریاست جمهوری اسلامی از نظر مطالب مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

² استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف: تحلیل محتوای روزنامه‌های کثیرالانتشار اطلاعات، ایران، و جمهوری اسلامی در دوره‌های هشتم و نهم ریاست جمهوری اسلامی ایران از نظر انتشار مطالب مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی است.
روش: پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعة آماری، گزارش، معرفی، و نقدهای مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی در روزنامه‌های مورد نظر از خرداد 1380 تا مرداد 1388 (جمعاً 297 ماه و 8782 شماره) بود. ابزار مورد استفاده، کاربرگ و سیاهة وارسی بود و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اکسل و SPSS تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: کل مطالب منتشرشده در روزنامه‌های مورد بررسی در دورة هشتم ریاست جمهوری کشور 70 مقاله، 2138 گزارش، 2553 معرفی کتاب، و 475 نقد بود. تعداد کل مطالب در دورة نهم 37 مقاله، 2164 گزارش، 2220 معرفی کتاب، و 253 نقد بود. فعالیت‌های فرهنگی مربوط به مقاله، گزارش، معرفی، و نقدهای مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی در دورة هشتم نسبت به دورة نهم افزایش بیشتری را نشان می‌دهد. روزنامة ایران با فعالیت فرهنگی 67/47 درصد در دورة هشتم نسبت به سایر روزنامه‌ها و نسبت به دورة نهم پیشی گرفته است.
نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی در جامعه و رسالت روزنامه‌ها به‌عنوان یک رسانة عمومی و ملی، نتایج به‌دست‌آمده رضایت‌مند نیست، زیرا روزنامه‌های کثیرالانتشار باید نقش فعال و پررنگ‌تری نسبت به انتشار مطالب مرتبط با کتاب و کتاب‌خوانی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Content Analysis of Three Mass-Circulation Newspapers During Iran's Eighth and Ninth Presidential Terms Regarding Book and Reading Themes

نویسندگان [English]

B. Rahmani ¹
F. Noushinfard ²

چکیده [English]

Purpose: Content analysis of mass-circulation newspapers, Ettelaat, Iran and Jomhouri eslami during the eighth and ninth presidential terms based on book and reading themes.
Methodology: It's an applied research using content analysis methodology. The population consisted of reports, reviews and introductions about books and reading getting published in aforementioned newspapers during May 2001 till July 2009 (totally 297 months and 8782 issues). Data gathered using a worksheet along with a checklist and analysed using EXCEL and SPSS.
Results: There were totally 70 articles, 2138 reports, 2553 introductions and 475 reviews during the 8^th presidential term and 37 articles, 2164 reports, 2220 introductions and 253 reviews during the 9^th term.These numbers reveal a rise in cultural activities related to book and reading in 8^th term in compare to 9^th term. Iran newspaper with 47.67 percent cultural activity is on top place in 8^th and 9^th terms above other papers.
Conclusion: Regarding the importance of books and reading in society and newspaper's mission as a national media, the result of this research is not rewarding. Mass-circulation newspapers are supposed to have a more prominent role in publishing contents related to book and reading.

کلیدواژه‌ها [English]

Book
Reading
newspaper
Eighth presidential term
Ninth presidential term
News
Report
Article
Cultural activity
Ettelaat newspaper
Iran newspaper
Jomhourieslami newspaper

مراجع

اسحاقی، جعفر (1391). فرایند برجسته‌سازی روزنامه‌ها در ایران. تهران: اطلاع‌رسانان.

باقریان‌نژاد اصفهانی، زهرا (1371). روزنامه و روزنامه نگاری در ایران. اصفهان: نشر مولانا.

جوادزاده، مصطفی (1387، 15 اردیبهشت).خانواده و فرهنگ کتاب‌خوانی. روزنامه رسالت، شماره 6420.

ذوالقدری، لیلا (1388). تحلیل محتوای رمان‌های چاپ اول سال 1386 از نظر مفاهیم کتاب، کتاب‌خوانی و کتابخانه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

زارع تیموری، محمد (1386، 20 آذر).اهمیت و جایگاه کتاب و کتاب‌خوانی از منظر مقام معظم رهبری انس با کتاب. روزنامه کیهان. بازیابی‌شده در تاریخ 8/12/1388 از http://www.bashgah.net/fa/content/show/13764

علایی مه‌آبادی، منیره (1391). تحلیل محتوای روزنامه‌های کثیرالانتشار فارسی زبان منتشره در تهران بین سالهای 1388-1390. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

مرادی، نورالله (1369). نقش کتاب در توسعه فرهنگی. فصلنامه کتاب، 1 (1)، 39-53.

مهرنوش، خدیجه (1357). انعکاس نقش کتابخانه در جامعه بر اساس تحقیقی در مطبوعات ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شیراز.

نوروزی، ناهید (1382). بررسی میزان و نحوه انعکاس اخبار و مطالب مربوط به کتاب در روزنامه‌های کثیرالانتشار سال 1380. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

یزدیان راد، مهرزاد (1389). تحلیل محتوای مجلات تخصصی حوزه آموزش و پرورش و کتابداری درباره ترویج کتاب‌خوانی و کتابخانه‌های کودکان از سال 1378 تا 1387. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

یوسفی‌نیا، راضیه (1380). بررسی وضعیت آگهی‌های فرهنگی در روزنامه‌های عصر قاجار با تاکید بر آگهی کتاب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

Fink, K. T., & Devine, T. G. (1993). The habit of reading: a neglected dimension of adult reading instruction. Adult Basic Education, 3 (3), 137-46.

Singh, S. (1984). An analysis of the contributions to library and information science journals in India, 1971–1982. International Library Review, 16 (2), 223-230.