نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع‌یابی نمایه‌سازان پایان‌نامه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه، شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: بررسی رفتار اطلاع‌یابی نمایه‌سازان برای رفع نیازهای اطلاعاتی نمایه‌سازی پایان‌نامه‌ها.
روش‌: جامعه آماری 35 نفر نمایه‌سازان شاغل در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ 5 گزینه‌‌ای در طیف لیکرت بود. داده‌ها با نرم‌افزار آماری اس‌پی‌اس‌اس تحلیل شد.
یافته‌ها: ۷ مؤلفه در رفتار اطلاعاتی نمایه‌سازان شناسایی شد. تنها مؤلفه «استفاده از نمونه مدارک مشابه» با میانگین پایین‌تر از حد متوسط (66/2) نیازهای اطلاعاتی نمایه‌سازان را برطرف نکرده ‌است. میانگین کل به‌دست‌آمده از ۸ مؤلفه 63/3 (بالاتر از متوسط) یافته و فرضیه پژوهش تأیید شد.
نتیجه‌گیری: پاسخ‌گویان تخصص و تجربه کافی دارند. رفتار اطلاع‌یابی آنها، میزان بالایی از نیازهای اطلاعاتی‌شان را در مراحل مختلف نمایه‌سازی برآورده می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Information Needs and Information Seeking Behavior of Dissertation Indexers

نویسندگان [English]

  • S. Faal 1
  • Z. Bigdeli 2
1 PhD Candidate, Knowledge and Information Science, Chamran University of Ahwaz
2 Professor, Knowledge and Information Science, Chamran University of Ahwaz
چکیده [English]

Purpose: To explore the impact of information seeking behavior of theses indexers to meet their information needs.
Methodology: 35 indexers at the National Library and Archives of Iran (NLAI) and the Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IRANDOC) composed the statistical population. A Likert scaled questionnaire was used for data collection. SPSS software was used for data analysis.
Findings: Information seeking behavior of indexers meets their information needs in 7 components, not for "using sample documents" with a (mean lower than average: 2.66). The total mean of the 8 components studied was 3.63 (above the average). The research hypothesis is confirmed as the overall mean exceeds 3 on Likert scale.
Conclusion: Respondents have sufficient expertise and experience. Their information-seeking behavior fulfills a high level of information needs at various stages of indexing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information seeking behavior
  • Information needs
  • Indexers
  • Dissertations
  • National Library and Archives of Iran
  • Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IRANDOC)
اصنافی، امیررضا؛ سهیلی، فرامرز؛ و عبدالمجید، امیرحسین (1387). بررسی رفتار اطلاع‌یابی کتابداران کتابخانه‌های تخصصی شهرستان اهواز در استفاده از شبکه اینترنت. فصلنامه کتاب، 19 (1)، 25-38.
افتخار، زهره؛ ضیایی، ثریا (1394). رفتار اطلاع‌یابی و مدیریت منابع اطلاعاتی: فرایند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی (مطالعه موردی طلاب سطح سه حوزه‌های علمیه خواهران شهر شیراز سال تحصیلی 94-1393). پردازش و مدیریت اطلاعات، 31 (4)، 981-1007.
باب‌الحوائجی، فهیمه؛ فرهادپور، محمدرضا (1390). پوشش محیطی برای گردآوری و استفاده از اطلاعات در فعالیت تصمیم‌گیری مدیران کتابخانه‌­های مرکزی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کشور. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 45 (3)، 135-151.
بیگدلی، زاهد؛ یوسف‌آقلی، ناهید (1384). بررسی انگیزه­ها، اهداف، و منابع اطلاعاتی مورداستفاده متخصصان شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی استان خوزستان و بررسی مشکلات آنان در دسترسی به اطلاعات موردنیازشان. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 12 (2)، 91-112.
خسروجردی، علی (1384). نیازهای اطلاعاتی کارشناسان بانک تجارت در تهران. فصلنامه کتاب، 16 (1)، 159-166.
دهقانی، کلثوم؛ نوکاریزی، محسن (1390). میزان هم‌‌خوانی کلیدواژه‌‌های مستخرج از چکیده با توصیفگرهای نمایه‌‌سازان در پایگاه «چکیده پایان‌‌نامه‌های ایران». تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 17 (3)، 477-494.
ریزان، مهناز؛ اسفندیاری‌مقدم، علیرضا (1394). بررسی شکاف مهارتی در استفاده از رسانه‌های اجتماعی–تعاملی توسط کتابداران کتابخانه مرکزی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. کتاب مهر، 6 (17-18)، 42-60. بازیابی 21 دی 1398، از  http://ensani.ir/file/download/article/20160223144813-9979-28.pdf
نقنه‌اصفهانی، معصومه (1390). بررسی تحلیلی و تطبیقی کلیدواژه‌های فارسی و انگلیسی پایان‌نامه‌های دانشگاه علوم ‌پزشکی اصفهان با اصطلاحنامه‌ها و سرعنوا‌‌ن‌های موضوعی پزشکی فارسی و مش طی سال‌های ۱۳۸۳-۱۳۸۸. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران‌ شمال، تهران.
نواده، مریم‌السادات؛ سپهر، فرشته (1388). رفتار اطلاع‌یابی مدیران سازمان فرهنگی–هنری شهرداری تهران. فصلنامه کتاب، 20 (2) ، 199-212.
نوروزی، نجمه (1390). بررسی توانمندی­های کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان در استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی، نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای و اینترنت. پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد، دانشگاه پیام نور، مشهد.
هاشمی، سیدماجد (1390). بررسی عوامل مؤثر بر آگاهی و استفاده کتابداران دانشگاه‌های شهید چمران و علوم پزشکی جندی‌شاپور از قابلیت‌های نرم‌افزار جامع کتابخانه‌ای پارس آذرخش. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شهید چمران، اهواز.

 Hurd, J. M., Weller, A. C., & Curtis, K. L. (1992). Information seeking behavior of faculty: use of indexes and abstracts by scientists and engineers. In ASIS '92: Proceedings of the 55th Annual Meeting on Celebrating Change: Information management on the Move: Information Management on the Move, October 26-29, (p. 136-143). Medford, N. J.: American Society for Information Science Silver Springs.

Jorgensen, C., & Liddy, E. D. (1994). Analysis of information seeking behaviors in index use, or opening Pandora's box. In Proceedings of the 15th National Online Meeting, July 10-12 (p. 233-242). New York: Learned Information Ltd.

Jorgensen, C., Liddy, E. D. (1996). Information access or information anxiety? - an exploratory evaluation of book index features. Indexer, 20 (2), 64-68.

Liddy, E. D. & Jorgensen, C. (1993). Modeling information seeking behaviors in index use.In Proceedings of the ASIS Annual Meeting, 30, 185-190. Retrieved November 5, 2018, from https://eric.ed.gov/?id=EJ473024
Middleton, C. C., Dean, J. W., & Gilbertson, M. A.  (2014). A process for the original cataloging of theses and dissertations. Technical Services Quarterly, 53 (2),  234-246.
Russel, M., & Smith, V. T. (2009). A new approach to thesis subject analysis: a collaborative success. Technical Services Quarterly, 26 (3), 41-49.
CAPTCHA Image