شاخص‌های علم‌سنجی گمراه‌کننده و استفاده مجله‌های ایرانی از آنها

مقیسه, زهره; شکرزاده, نگین

doi:10.30484/nastinfo.2019.2165.1829

شاخص‌های علم‌سنجی گمراه‌کننده و استفاده مجله‌های ایرانی از آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای سیاست‌گذاری علم و فناوری، دانشگاه علم و صنعت ایران؛ کارشناس دفتر علم‌سنجی دانشگاه علم و صنعت ایران

² کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

10.30484/nastinfo.2019.2165.1829

چکیده

هدف: شناسایی شاخص‌های علم‌سنجی گمراه‌کننده و گزارش رواج استفاده مجله‌های ایرانی از آنها.
روش‌شناسی: تمامی 410 مجله ایرانی نمایه‌شده در وب‌سایت 35 شاخص علم‌سنجی مطالعه شدند. داده‌ها از وب‌سایت‌های شاخص‌ها و وب‌سایت مجله‌ها گردآوری و با استفاده از نرم‌افزار اکسل تحلیل شد.
یافته‌ها: ویژگی‌های شاخص‌های گمراه‌کننده مانند از دسترس خارج‌شدن ناگهانی وب‌سایت، بسیار زیادبودن مجله‌های استفاده‌کننده، روش‌شناسی مبهم و غیرعلمی، ندادن اطلاعات دقیق تماس و نشانی مؤسسه، معرفی‌نکردن کادر علمی و اجرایی ارزیابی و محاسبه شاخص مجله‌ها، دریافت هزینه برای محاسبه شاخص مجله، و انجام سریع محاسبه مشخصه آنها شناخته شد. نام 410 مجله ایرانی در وب‌سایت 23 شاخص گمراه‌کننده وجود دارد. 49 عنوان مجله معتبر زیرنظر وزارت علوم و 101 عنوان مجله معتبر زیرنظر وزارت بهداشت دست‌کم یک شاخص گمراه‌کننده را در وب‌سایت خود آورده‌اند. 56% از مجله‌های استفاده‌کننده از شاخص‌های گمراه‌کننده وابسته به دانشگاه‌ها/مؤسسات علوم پزشکی هستند.
نتیجه‌گیری: استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی گمراه‌کننده برای اعتبار مجلات علمی زیان‌بار است و می‌تواند نام آنها را در فهرست مجلات چپاولگر و نامعتبر قرار دهد. لازم است دست‌اندرکاران این مجلات از نمایه‌شدن در چنین شاخص‌هایی بپرهیزند و به پایگاه‌های اطلاعاتی و استنادی معتبر روآورند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Misleading Metrics and Iranian Journals

نویسندگان [English]

Z. Moghiseh ¹
N. Shokrzadeh ²

¹ PhD Candidate, Science and Technology Policy, Iran University of Science and Technology; Expert of Sicentometrics Office, Iran University of Science and Technology

² MA, Knowledge and Information Science, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

Purpose: To investigate the characteristics of misleading metrics and identify the extent to which Iranian journals use such indicators.
Methodology: Charctrisitcs were harvested form th eliterature. Then, 410 Iranian journals using such metrics were identified from the misleading metrics websites. Data analysis was conducted using Microsoft Excel.
Findings: Sudden disappearance from the web, large number of indexed journals, ambiguous and non-scientific methodologies, lack of accurate contact information, failure to notify about the scientific and administarive staff, charging journals for the calculation of metrics and conducting the evaluation in a short period of time were common. The name and information of 410 Iranian journals were listed in the website of 23 misleading metrics, 49 accredited by The Iranian Ministry of Science, Research and Technology (MSRT) and 101 titles accredited by The Iranian Ministry of Health and Medical Education (MHME) mentioned at-least one misleading metric in their websites. Out of medical science journals 56% are affiliated with the medical science universities and institutions.
Conclusion: Utilizing misleading metrics negatively affect the reputation of scientific journals. That put them at the rist to be listed as as predatory journals. Editorial boards are advised to avoid being indexed in misleading metrics and focus on reputable information and citation databases.

کلیدواژه‌ها [English]

Misleading metrics
Misleading impact factor
Journal evaluation

مراجع

اصنافی، امیررضا؛ پورحسین، راضیه؛ و امیدی‌نیا، مریم (1396). میزان همکاری پژوهشگران ایرانی در نشریات علمی نامعتبر. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 28 (3)، 93–105.

جمالی مهموئی، حمیدرضا؛ جشیره‌نژادی، فرانگیس؛ و علیمحمدی، داریوش (1396). میزان مشارکت دانشگاهیان ایران در مجله‌های ناشران متقلب در سال 2015. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 28 (3)، 81–92.

فرجی‌پور لاکه، اعظم (1393). شناسایی ویژگی‌های مشترک مجله‌های نامعتبر و تحلیل وضعیت انتشار مقالات ایرانی در آن‌ها. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 49 (3)، 339-353.

Asadi, A., Rahbar, N., Rezvani, M. J., & Asadi, F. (2017). Fake / Bogus Conferences : Their Features and Some Subtle Ways to Differentiate Them from Real Ones. Science and Engineering Ethics, 1–6. Retrieved January 25, 2020, from https://doi.org/10.1007/s11948-017-9906-2

Beall, J. (2013). Medical publishing triage–chronicling predatory open access publishers. Annals of Medicine and Surgery, 2 (2), 47–49.

Beall, J. (2014). Corrupt and Questionable Practices in the Scholarly Publishing Industry. Editorial Office News, 7 (10), 10-13

Dadkhah, M., & Borchardt, G. (2016). Hijacked journals: an emerging challenge for scholarly publishing. Aesthetic Surgery Journal, 36 (6), 739–741.

Dadkhah, M., Borchardt, G., Lagzian, M., & Bianciardi, G. (2017). Academic Journals Plagued by Bogus Impact Factors. Publishing Research Quarterly, 33 (2), 183–187.

Dadkhah, M., Maliszewski, T., Teixeira da Silva, J. A. (2016). Hijacked journals, hijacked web-sites, journal phishing, misleading metrics, and predatory publishing: actual and potential threats to academic integrity and publishing ethics. Forensic Science, Medicine, and Pathology, 12 (3), 353–362.

Dadkhah, M., Sutikno T., Jazi M. D., Stiawan D. (2015). An introduction to journal phishings and their detection approach. Telkomnika, 13, 373–80

Erfanmanesh, M., & Pourhossein, R. (2017). Publishing in Predatory Open Access Journals: a Case of Iran. Publishing Research Quarterly, 33, 433–444. Retrieved January 25, 2020, from https://doi.org/10.1007/s12109-017-9547-y

Gutierrez, F. R. S., Beall, J., & Forero, D. A. (2015). Spurious alternative impact factors: The scale of the problem from an academic perspective. BioEssays, 37 (5), 474–476.

Xia, J., Harmon, J. L., Connolly, K. G., Donnelly, R. M., Anderson, M. R., & Howard, H. A. (2015). Who publishes in “predatory” journals? Journal of the Association for Information Science and Technology, 66 (7), 1406-1417.

Jalalian, M. (2015). The story of fake impact factor companies and how we detected them. Electronic Physician, 7 (2), 1069–72.

Jalalian, M., & Dadkhah, M. (2015). The full story of 90 hijacked journals from August 2011 to June 2015. Geographica Pannonica, 19 (2), 73–87.

Jalalian, M., Mahboobi, H. (2013). New corruption detected: Bogus impact factors compiled by fake organizations. The New York Times, 5 (3), 685–686.

Jalalian, M., & Mahboobi, H. (2014). Hijacked journals and predatory publishers: Is there a need to re-think how to assess the quality of academic research?Walailak Journal of Science & Technology, 11 (5), 389-394.