تأثیر عوامل ‌رفتاری بر ارتباطات علمی: تحلیلی مبتنی بر رگرسیون چندگانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

3 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

هدف: شناسایی میزان عوامل اثرگذار رفتاری بر ارتباطات علمی و تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های ایران.
روش‌شناسی: در این پیمایش تحلیلی با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته 378 عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها در مراکز استان‌ها به‌روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب و عوامل اثرگذار بر رفتار ارتباطات و تولیدات علمی آنها بررسی شد.
یافته‌ها: متغیرهای ویژگی‌های شخصیتی، سبک‌ ‌شناختی، تضاد سازمانی، و سبک رهبری می‌توانند واریانس ارتباطات علمی را به‌صورت معناداری تبیین کنند. اما متغیرهای مهارت‌های ارتباطی و اطلاعاتی و انحراف از هنجارهای اجتماعی و شناختی علم سهمی در این پیش‌بینی نداشتند. همچنین، بین ارتباطات علمی با تولیدات علمی رابطه معناداری به‌دست آمد و از نظر آماری توانست واریانس تولیدات علمی را به‌صورت معناداری تبیین کند.
نتیجه‌‌گیری: گرچه بیشتر متغیرهای عوامل رفتاری بر ارتباطات علمی تأثیر مستقیم داشته است؛ اما، این عوامل به‌واسطه ارتباطات علمی بر تولیدات علمی آن تأثیرگذار بوده است. تولیدات علمی می‌تواند با توسعه ارتباطات علمی افزایش یابد و متغیر ارتباطات علمی نیز خود می‌تواند متأثر از ویژگی‌های شخصیتی، سبک شناختی، تضاد سازمانی، و سبک رهبری باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Behavioral Factors on Scholarly Communication: a Multiple Regression Analysis

نویسندگان [English]

  • F. Parhamnia 1
  • F. Noushinfard 2
  • N. Hariri 3
  • S. Mohammad Smaeil 2
1 PhD Candidate, Department of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Purpose: To identify the effect of behavioral factors on scholarly communication and knowledge production of Iranian universities’ faculty members.
Methodology: A self-designed questionnaire was used to survey 378 faculty members of various Iran province capitals being selected by stratified sampling.
Results: Variables of personality characteristics, cognitive style, organizational conflict, and leadership style can significantly define the variance of scholarly communication. But variables of communication and information skills and deviation from social and cognitive norms had no significant role in the prediction. Moreover, there was a
significant correlation between scholarly communication and knowledge production which statistically defines variance of knowledge production significantly.
Conclusion: Most behavioral factors had a direct effect on scholarly communication, also on knowledge production through the communication. Knowledge production will be increased by scholarly communication growth, while scholarly communication can be effected by personality factors, cognitive style, organizational conflict and leadership style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scholarly communication
  • Organizational conflicts
  • Leadership style
  • Cognitive style
  • Personality factors
ابراهیمی، قربانعلی (1372).اجتماع علمی، ساختار و هنجارهای آن. رهیافت، 3 (5)، 51-70.
ایمانی، الهام؛ عابدی‌سعیدی، ژیلا (1394). مروری بر انواع تقلب در انجام پژوهش های پرستاری و راهکارهای مقابله با آن. پژوهش پرستاری، 10 (1)، 76-85..
باقری‌بنجار، عبدالرضا؛ مصلحی‌جنابیان، نرگس؛ بیگی‌ملک‌آبادی، بانو؛ و محمدی، میثم (1394). بررسی رابطه ارتباطات علمی با خود اثر بخشی دانشگاهی دانشجویان. توسعه اجتماعی(توسعه انسانی قدیم)، 10 (2)، 79-100.
برهمند، نیلوفر (1386). مجلات الکترونیکی و ارتباطات علمی. فصلنامه کتاب، 18 (4)، 201-212.
بهمن‌آبادی، علیرضا (1386). آرشیو الکترونیکی مقالات آماده چاپ: رویکردی رو به رشد در نظام ارتباطات علمی. فصلنامه کتاب، ۱۸ (۴)، 13-32.
پلویی، آرزو؛ نقشینه، نادر(1395). ارتباطات علمی از منظر آرای نیکلاس لومان. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 27 (2)، 7-20.
جعفرزاده‌کرمانی، زهرا (1394). بررسی تاثیر عوامل فردی بر رفتار اشتراک دانش اعضای هیأت علمی رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی. پژوهش‌نامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 5 (2)، 40-61.
جوکار، عبدالرسول؛ برهمند، نیلوفر (1388). بررسی جایگاه انتشار الکترونیک در ارتباطات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه شیراز. مطالعات آموزشی و یادگیری، 1 (1)، 27-47.
خسروجردی، محمود (1385). ترسیم شبکه ارتباطات علمی میان دانشمندان با استفاده از رویکرد شبکه استنادی. کتابداری، ۴۵ (۱و۲)، 97-112.
ربانی، رسول؛ ربانی، علی؛ و ماهر، زهرا (1390). ارائه یک مدل جامعه‌شناختی به منظور افزایش تولید علمی در اجتماعات علمی(مطالعه موردی دانشگاه اصفهان). آموزش عالی ایران، 4 (2)، 65-98.
رحیمی، ماریه (1386). بررسی وضعیت همکاری در تولید آثار علمی و عوامل مؤثر بر آن در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد.
رضائیان، محسن؛ زارع‌بیدکی، محمد؛ باختر، مرضیه؛ و کارگر، سمیه (1394). بررسی مهارت‌های ارتباطی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1392. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 14 (۵)، 417-426.
ریاحی، محمداسماعیل (1374). مجلات علمی: مجرای ارتباط دانشمندان. رهیافت، ۸ (۱)، 21- 47.
زوارقی، رسول (1388). بررسی جایگاه دو مفهوم مشارکت و دانشگاه نامردی در ارتباطات علمی غیر رسمی. فصلنامه کتاب ۲۰ (۱)، 51-76.
زوارقی، رسول (1389). دانشگاه‌های نامرئی: مروری بر متون. علوم و فناوری اطلاعات، 25 (4)، 757-783.
زیاری، عباس؛ قدس، علی‌اصغر؛ رشیدی‌پور، علی؛ بزرگی، حسن؛ و بابامحمدی، حسن (1395). تبیین عوامل مؤثر بر پژوهش از دیدگاه اعضای هیأت علمی: یک مطالعه کیفی در دانشگاه علوم پزشکی سمنان. کومش، 19 (1)، 22-35.
ستوده اصل، نعمت؛ قربانی، راهب؛ و رشیدپور، علی (1393). بررسی مشکلات پژوهشی و موانع تولید علم از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان. کومش، 16 (1)، 1-7.
سلیمانی، محمدرضا؛ شکویی، علی (1387). عوامل مؤثر بر تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی (منطقه 8). پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، ۱ (17-18)، 119-146.
سهیلی، فرامرز؛ دانش، فرشید؛ فتاحی، رحمت‌الله (1391). کاربردهای وب‌سنجی در سنجش ارتباطات علمی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 23 (1)، 148-163.
علیزاده‌اقدم، محمدباقر؛ عباس‌زاده، محمد؛ شیشوانی، عسل؛ و تجویدی، مینا (1390). بررسی تعیین کننده‌های پایندی به اخلاق علمی در بین اعضای هیأت علمی؛ مطالعه موردی دانشگاه تبریز. حیات علم و فناوری، 3 (4)، 57-68.
قانع، محمدرضا (1383). آرشیو مدارک الکترونیکی: شیوه‌ای نوین در ارتباطات علمی. اطلاع شناسی، 2 (2)، 77-100.
قانع، محمدرضا (1388). ارتباط علمی: از مجله چاپی تا مجله دسترسی آزاد. کلیات ماه، (144)، 70-79.
قانعی‌راد، محمدامین (1385). نقش تعاملات دانشجویان و اساتید در تکوین سرمایه اجتماعی دانشگاهی. جامعه شناسی ایران، 7 (1)، 3-29.
قانعی‌راد، محمدامین؛ قاضی‌پور، فریده (1381). عوامل هنجاری و سازمانی مؤثر بر میزان بهره‌وری اعضای هیأت علمی. پژوهش فرهنگی، 7 (4)، 167-206.
قائم‌پور، محمدعلی(1393). تعاملات و ارتباطات اجتماعی و علمی در دانشگاه صنعتی شریف از نظر دانشجویان. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 20 (4)، 95-121.
کاظمی، صدیقه؛ امین‌خندقی، مقصود؛ به‌پژوه، احمد؛ و غنایی‌چمن‌آباد، علی (1392). پارادایم‌های حاکم بر تربیت ویژه از منظر جامعه شناسی علم. پژوهش‌نامه مبانی تعلیم و تربیت، 3 (1)، 111-136.
کریمیان، زهرا؛ کجوری، جواد؛ لطفی، فرهاد؛ و امینی، میترا (1390). مدیریت دانشگاهی و پاسخ گویی؛ ضرورت استقلال و آزادی علمی از دیدگاه اعضای هیأت علمی. ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11 (8)، 855-863.
کوهن، توماس (1383). ساختار انقلاب های علمی (عباس طاهری، مترجم). تهران: قصه.
محسنی‌تبریزی، علیرضا؛ قاضی‌طباطبایی، محمود؛ و مرجانی، محمود (1389). تأثیر مسائل و چالش‌های محیط علمی بر جامعه‌پذیری دانشگاهی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ۱۶ (۱)، 45-67.
محمدجعفری، سعید (1374). جایگاه ارتباط علمی در دنیای امروز. رهیافت، 5 (8)، 148-164.
محمدی، اکرم (1386). تأثیر ارتباطات بر تولید دانش. جامعه شناسی ایران، 8 (1)، 52-75.
موسوی، آرش (1387). علم پژوهی و تحلیل مفهوم اصلت علم. حوزه و دانشگاه، 14 (54)، 141-163.
میرز، لاورنس‌اس.؛ گامست، گلن؛ گارینو، ا. جی (1391). پژوهش چند متغیری کاربردی: (طرح و تفسیر) (حسن پاشا شریفی، و دیگران، مترجم). تهران: رشد.
میرزایی، سیدآیت‌الله؛ ابویی‌اردکان، محمد؛ قاراخانی، معصومه؛ و شیخ‌شعاعی، فاطمه (1385). همترازخوانی در مجلات علمی (مطالعه موردی مجله جامعه شناسی ایران). جامعه‌شناسی ایران، 7 (4)، 47-179.
نشاط، نرگس (1386). از شناخت تا ایده: جنبه‌های معرفتی اطلاعات و اطلاع‌رسانی. تهران: دما.
هاشمی، سهیلا (1390). بررسی نقش صفات شخصیت و سبک‌های‌شناختی در گرایش و اجتناب از بحث و استدلال. پژوهش‌های نوین روانشناختی، 6 (22)، 176-201.

Bickle, G. (1997). Arqumentativenss and the facets of the big five. Psychological Reports, 81 (3), 1379-1385.
Blume, S. S. (1977). Sociology of sciences and sociologyies of science, in prospectives in the sociology of science. New York: Jon Wielry.
Chen, C. H., Ke, H. R. (2016). A study of informal communication among fishery scientists. Proceedings of the Association for Information Science and Thechnoligy, 53 (1), 1-6.
Costa, S., Meadows, J. (2000). The impact of computer usage on scholarly communication among social scientists. Journal of Information Science, 26 (4), 255-262.
Crawford, S. (1971). Informal communication among scientists in sleep research. Journal of the American Society for Information Science, 22 (5), 301-310.
Ehikhamenor, F. A. (1990). Informal scientific communication in Nigerian universities. Journal of the American Society for Information Science, 41 (6), 419-426.
Garvey, W. D., & Griffith, B. C. (1972). Communication and information procrssing within scientific disiplines: Emprical findings for psychology. Information Storage and Retrieval, 8 (3), 123-126.
Galyani_mogaddam, G., Momeni, E. (2014). Scholarly communication in Iran: an overview.
Science Communication, 36 (6), 811-820.
Hurd, J. M. (2000). The transformation of scientific communication: a model for 2020. Journal of the American Society for Information Science, 51 (14), 1279-1283.
Krejcie, R. V., Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30 (3), 607-610.
Kuper, A. & Kuper, J. (1985). The Social Science Encyclopedia. London: Routledge & Kegan Paul.
Kyvik, S., & Larsen, I. M. (1994). International contact and research performance. Scientomertrics, 29 (1), 161-172.
Mellin, G. (2000). Pragmatism and self-organization research collaboration on the individual level. Research Policy, 29 (1), 31-40.
Menzel, H. (1962). Planned and unplanned scientific communication. In Barber, B., & Hirsch, W. (Ed.), Sociology of science, (191-244). New York: The New Press.
Menzel, H. (1964). The information needs of current scientific research. Library Quarterly, 34 (1), 4-19.
Menzel, H. (1967). Planning the consequences of unplanned action in scientific communication. in A. De Reuck, & J. Knight (Eds.), Science: Documentation and automation. Chichester, UK. Doi: 10.1002/9780470719572.ch5
Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006). Applied multivariate research: Design and interpretation. Thousand Oaks, CA: Sage.
Mukherjee, B. (2009). Scholarly communication: a journey from print to web. Library Philosophy and Practice (e-journal), 285-294. http://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/285.
Mulaudzi, P. (2005). Intercultural communication: Problem or solution within the new south african context, paper presented at Humanities Conference, 2005, University of Cambridge, Uk. Retrieved 6 May, 2015, from http://ho5.cgpubliser.com/proposals/758/index_html.
Nussbaum, E. M. (2002). How introverts versus extroverts approach small-group arqumentative discussions? The Elemntray School Journal, 102 (3), 183-197.
Odlyzko, A. (2013). The future of scientific communication. Retrieved January 28, 2015, from http://www.research.att.com
Price, D. J. (1986). Little science, big science and beyond. New York: Columbia
University press.
Roosendaal, H. E., & Geurts, P. A. (1997). Forces and functions communication: an analysis of their interplay. Proceedings of the Conference on Co-operative Research in Information Systems in Physics, University of Oldenburg, Germany, September 1-3. Retrieved 15 June, 2015, from http://www.physik.uni-oldenburg.de/conferences/crisp97/roosendaal.html.
Smith, P. A., & Shoho, A. R. (2007). Higher education trust, rank and race: Aconceptual and emoirical analysis. Innovattive Higher Education, 32 (3), 125-138.
Tan, C. N., & Noor, S. M. (2013). Knowledge management enablers, knowledge sharing and research collaboration: a study of knowledge management art research universities in Malaysia. Asian Journal of Technology Innovation. 21 (2), 251-257. Retrieved 21 July, 2017, from http://www.tandfonline.com/ doi/abs/10.1080/19761597.2013.866314
Zuccala, A. (2006). Modeling the invisible college. Journal of the American Society for information Science and Technology, 52 (2), 152-168.
CAPTCHA Image