2024-03-29T03:52:20Z
https://nastinfo.nlai.ir/?_action=export&rf=summon&issue=46
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
مستندسازی
غلامرضا
امیرخانی
2009
05
22
9
10
https://nastinfo.nlai.ir/article_2202_94e5457d8c57347e3ee56c630312484c.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
آموزش مجازی و سواد اطلاعاتی: بررس موردی آموزشهای مجازی در دانشگاه شیراز
عبدالرسول
جوکار
رضیه
اسماعیلپور
امروزه درنظر گرفتن میزان اطلاعات و دانش بهعنوان قدرت برای یک کشور، امری بدیهی است، افراد یک جامعه، بهویژه کسانی که در رشد جامعه نقش اساسی دارند، باید آموزش داده شوند تا بدانند که اطلاعات چیست، چه ارزشی در توسعه دارد، چگونه میتوان آن را بهدست آورد و بهصورتی مؤثر از آن استفاده کرد. سواد اطلاعاتی، توانایی شناسایی درست منابع اطلاعاتی، توانایی دسترسی به آنها و توانایی استفاده هدفمند از آنهاست. با ظهور روزافزون دانشگاههای مجازی و ارائه آموزشهای از راه دور توسط دانشگاهها تمایل کاربران نیز به دسترسی به منابع الکترونیکی در حال افزایش است. همکاری کتابداران با استادان دانشگاههای مجازی بسیار ضروریتر از قبل مینماید و کتابداران باید بدانند که وب و دنیای مجازی، محیط جدید فعالیت ایشان است. در تحقیق حاضر با استفاده از استانداردهای سواد اطلاعاتی به بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان آموزشهای مجازی دانشگاه شیراز پرداخته شده است. نتایج نشان داد که وضعیت سواد اطلاعاتی این دانشجویان در سطح مطلوبی قرار ندارد. بنابراین، ارائه راهکارهایی نظیر ایجاد آموزش مجازی سواد اطلاعاتی و افزودن آموزش سواد اطلاعاتی بهعنوان درسی پایه مخصوصا برای دانشجویان مجازی اشاره شده است.
Information literacy
virtual education
2009
05
22
13
26
https://nastinfo.nlai.ir/article_285_953c9a61c2dd227be08dc0fa89e0de82.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
امکانسنجی ایجاد کتابخانه دیجیتالی جهت پشتیبانی از یرنامههای آموزش از راه دور دانشگاه پیام نور
صدیقه
محمداسماعیل
زهرا
رحیمینژاد
هدف از انجام این پژوهش سنجش و مطالعه امکانات کتابخانه مرکزی دانشگاه پیام نور جهت ایجاد کتابخانهای دیجیتالی در راستای پشتیبانی برنامههای آموزش از راه دور در این دانشگاه است. در این پژوهش، کتابخانه مرکزی جهت ایجاد کتابخانه دیجیتالی، امکانات و تجهیزات معاونت فنآوری جهت برگزاری دورههای آموزش از راه دور در دانشگاه پیام نور بهعنوان جامعه پژوهش درنظر گرفته شدهاند، تا با بررسی آنها، نقاط قوت و ضعف این دو نهاد که هستههای مرکزی دانشگاه پیام نور هستند، مشخص و در نهایت بهعنوان الگویی برای دیگر مراکز این دانشگاه بهکار گرفته شوند. این تحقیق از نوع روش پیمایشی توصیفی است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که دانشگاه پیام نور برای ایجاد کتابخانهای دیجیتال جهت پشتیبانی آموزش از راه دور میبایست به لحاظ نیروی انسانی، بودجه، منابع الکترونیکی پیوسته، تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری و... به حد استانداردهای ذکر شده در این پژوهش ارتقا یابند. همچنین، امکانات و تجهیزات این دانشگاه جهت برگزاری دورههای آموزش از راه دور و الکترونیکی مناسب و کارآمد نیست، از جمله پهنای کم باند مخابراتی دانشگاه، عدم استفاده از فیبر نوری و فنآوری ارتباطی ماهوارهای و در نهایت پیشنهادهایی بهمنظور ایجاد کتابخانه دیجیتالی جهت پشتیبانی از برنامههای آموزش از راه دور در دانشگاه پیام نور ارائه شده است.
Digital libraries
virtual libraries
hidden libraries
distance learning
E-learning
virtual university
2009
05
22
27
50
https://nastinfo.nlai.ir/article_286_ef2be434b617b562e2619198c0516fc8.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی جایگاه دو مفهوم مشارکت و دانشگاه نامرئی در ارتباطات علمی غیررسمی
رسول
زوارقی
ارتباطات علمی نقش بسزایی در رشد و گسترش علوم ایفا میکند، چنانکه بعضی صاحبنظران آن را اساس علم توصیف میکنند. در این میان با توجه به نقش تعیینکننده روابط انسانی و غیررسمی موجود میان دانشمندان نوعی ارتباطات علمی تحت عنوان ارتباطات علمی غیررسمی پدید میآید. در این مقاله سعی خواهد شد با توجه به اهمیت این مبحث، مروری بر متون منتشر شده در این زمینه ارائه شود. همچنین توضیحاتی در باب مفهوم مشارکت که ارتباط نزدیکی میان انگیزههای آن و ارتباطات علمی غیررسمی وجود دارد، بیان میشود. بهعلاوه از آنجا که دانشگاه نامرئی از دیرباز عمدهترین مصداق ارتباطات علمی غیررسمی میان دانشمندان بوده است، افزون بر ارائه تاریخچه، تعاریف و روششناسیهای موجود برای ارزیابی آن، نقدهای وارد بر آن و نقش فنآوری اطلاعاتی و ارتباطی نوین در رفع این انتقادات و گسترش آن مورد بحث قرار خواهد گرفت.
participation
invisible college
informal scientific communication
2009
05
22
51
76
https://nastinfo.nlai.ir/article_287_7a0680d0192d8883ef3e49ac7503897f.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی مقایسهای میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و تخصصی پزشکی در بازیابی مدارک مربوط به بیماریهای کودکان
منصوره
صراطی شیرازی
این پژوهش با هدف مقایسه میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و تخصصی پزشکی، در بازیابی مدارک مربوط به بیماریهای کودکان و مشخص کردن اینکه توانایی کدام نوع از موتورهای کاوش، عمومی و یا تخصصی پزشکی، در داشتن کمترین ریزش کاذب بیشتر است، انجام شد. ده کلیدواژه مربوط به بیماریهای کودکان با مشورت پزشکان متخصص کودکان انتخاب شده و در پنج موتور کاوش عمومی و پنج موتور کاوش تخصصی پزشکی مورد جستجو قرار گرفت. در هر موتور کاوش، 15 نتیجه اول مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، از 1176 رخداد بررسی شده، تعداد 225 مورد ریزش کاذب بود، که در این میان ریزش کاذب محتوایی با 225 مورد بیشترین نوع ریزش کاذب بود و پس از آن بهترتیب موارد تکراری 70 مورد، پیوند مرده 16 مورد و ریزش کاذب در یک مورد دیده شد. موتورهای کاوش مدیک ایت، مدلاین پلاس، تریپدیتابیس، هلث این سایت، اسک، آلتاویستا، اماسان، گوگل، یاهو و مدالوجی بهترتیب بیشترین تعداد ریزش کاذب را داشتهاند. از نظر دقت و ریزش کاذب موتورهای کاوش عمومی تفاوت معناداری با هم نداشتند، اما این تفاوت در میان موتورهای کاوش تخصصی معنادار بوده و کمترین دقت و بیشترین ریزش کاذب مربوط به موتور کاوش مدالوجی و کمترین ریزش کاذب مربوط به موتور کاوش تریپدیتابیس بود. همچنین موتورهای کاوش عمومی و موتورهای کاوش پزشکی نیز با یکدیگر اختلاف معناداری داشته و دقت در موتورهای کاوش عمومی بیش از موتورهای کاوش پزشکی بود.
general search engines
specialized search engines
medical search engines
accuracy
children diseases
2009
05
22
77
94
https://nastinfo.nlai.ir/article_288_8fb8b959b539992fa9a809d8e471a5a5.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی میزان مشارکت محققان زن و مرد در تولید مقالات علمی در مجلات هسته حوزه کتابداری ایران: مقایسه موردی فصلنامه کتاب و فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی
طاهره
جوکار
نرجس
ورع
مقاله حاضر به بررسی جنسیت مؤلفان مقالات دو مجله فصلنامه کتاب و کتابداری و اطلاعرسانی در بازه زمانی 1381-1386 پرداخته است. برای این منظور، کلیه مقالات تألیفی و ترجمهای مجلات مذکور بررسی شده و دادهها توسط روشهای آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان میدهد که در بازه زمانی مورد مطالعه دو مجله مذکور در مجموع، تعداد 528 مقاله تألیف و ترجمه توسط 658 مؤلف به چاپ رسیده است که 59/57 درصد مؤلفان را مردان و 40/43 درصد آنان را زنان محقق در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی تشکیل دادهاند. اما بهطور کلی روند صعودی در میزان تولیدات علمی زنان محقق کتابداری و اطلاعرسانی در هر دو مجله کاملا مشهود است. میزان تألیف مقالات مشترک نیز در بازه مورد مطالعه صعودی بوده، اما هنوز در سطح پایینتری به نسبت مقالات تکنویسندهای قرار دارد. در نهایت مشخص گردید که بین جنسیت نویسنده اول در مقالات مشترک منتشر شده در دو مجله مورد مطالعه و جنسیت نویسندگان همکار تفاوت آماری معناداری وجود ندارد.
Faslname-ye Ketab
faslname-ye ketabdari va ettelaresani
cooperation of authors
gender of authors
2009
05
22
95
110
https://nastinfo.nlai.ir/article_289_53a4f4a6e747475197b687ff930aebe1.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی وضعیت فراهمآوری و مجموعهسازی کتابخانههای عمومی کشور
طیبه
شهمیرزاد
فاطمه
فهیمنیا
پژوهش حاضر بهعنوان طرحی جانبی از طرح جامع توسعه کتابخانههای عمومی کشور با هدف شناخت وضع موجود مجموعهسازی و فراهمآوری از طریق آسیبشناسی وضع موجود و تبیین وضع مطلوب با تدوین آییننامهها و دستورالعملهای نمونه و ارائه الگوهای مناسب برای جامعه کتابخانههای عمومی ایران در پی تثبیت و بهبود فرایند توسعه مجموعه در جامعه مذکور است. جهت گردآوری اطلاعات از روش پیمایشی و مطالعات کتابخانهای و بهعنوان ابزار گردآوری و اطلاعات از پرسشنامه و مصاحبه بهره گرفته شده است و از اکسل بهمنظور ثبت و تحلیل آماری اطلاعات استفاده شد.
نتایج کلی حاکی از آن است که بهدلیل تعداد کم اعضای کتابخانه در کل کشور، سرانه کتاب برحسب عضو، بسیار بالاست. در 13 استان، تعداد کتابهای موجود بیش از تعداد کتابهای استاندارد براساس جمعیت است. از سوی دیگر در یک استان که تعداد اعضا از استاندارد بینالمللی بیشتر بوده، نیز سرانه کتاب برای اعضا از 5/5 کتاب گذشته است. میانگین سرانه کتاب به ازای هر عضو در کشور بالغ بر 14/68 کتاب است. در حال حاضر بیش از 30 درصد کتابهای مجموعه، مورد استفاده قرار نمیگیرند. ارزیابی کمّی مجدد کتابخانه در دورههای زمانی نسبتا کوتاه میتواند جایگاه مجموعه در همگامی با نیازهای جامعه را تبیین کند و وجین چون نفسی تازه در کتابخانههای عمومی کشور ضروری و تعداد اعضا مهمتر از تعداد کتابهای مجموعه است.
Pathology
selection tools
collection evaluation
resource sharing
interlibrary loan
choosing information resources
status review
delivery of documents
collection expansion
buying
policy
Acquisition
Public libraries
selection committee
exchange
collection development
deselection
2009
05
22
111
136
https://nastinfo.nlai.ir/article_290_399bb22aa7e2a0ec0f496f7833192715.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی و مقایسه رابط کاربر وب موتورهای جستجوی عمومی «یاهو»، «آلتاویستا»، «گوگل» و «آل د وب»
رحیم
علیجانی
اعظم
موسویان
فاطمه
علیزاده
نورالله
کرمی
در این پژوهش، ابتدا با بررسی و مطالعه اولیه موتورهای جستجوی عمومی، 4 موتور جستجوی یاهو، آلتاویستا، گوگل و آل د وب انتخاب و یک سیاهه وارسی در قالب 4 جدول اطلاعات عمومی، خصیصههای جستجو، گزینههای بازیابی و نمایش و ویژگیهای منحصر بهفرد تدوین شد. سپس از روش تحقیق کتابخانهای استفاده شد و طی آن مطالعاتی در مستندات و کتابهایی در رابطه با موتورهای جستجو، تحقیقات انجامشده مرتبط و همچنین گزینه راهنمای موتورهای جستجو انجام گردیده و پس از کسب شناخت کافی و آشنایی با کیفیت و نحوه عملکرد رابط کاربر در هر کدام از موتورهای جستجو با استفاده از روش پیمایش تطبیقی و براساس معیارهای مشخص که در جدولها ارائه شده، تلاش شد تا نقاط قوت و ضعف هر یک تعیین شود. نتایج پژوهش نشان داد که در مجموع 4 جدول تدوین شده موتورهای جستجو گوگل با 49 امتیاز، آلتاویستا با 45/5 امتیاز، یاهو با 40/5 امتیاز و آل د وب با 40 امتیاز بهترتیب بیشترین امتیازها را از آن خود کردند.
Search engines
User interface
Yahoo
Alta Vista
Google
Allthe Web
2009
05
22
137
158
https://nastinfo.nlai.ir/article_291_5df2a2a4591c5b57343aafa0fdd503ba.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
بررسی و مقایسه رفتار اطلاعیابی مراجعان به کتابخانه پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران
مریم
خسروی
پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی، به مطالعه و مقایسه رفتار اطلاعیابی مراجعان به کتابخانه پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران پرداخته است. نتایج حاصل از 250 پرسشنامه تکمیلشده توسط مراجعان، نشان داد که بیشترین درخواست اطلاعات مربوط به حوزه علوم انسانی است. یافتهها در مورد نحوه دستیابی به اطلاعات، نشانگر آن بود که اکثر مراجعان کتابخانه از هر دو منبع چاپی و الکترونیکی استفاده میکنند. پاسخدهندگان، انجام کارهای پژوهشی را بهعنوان انگیزه و هدف جستجوی اطلاعات عنوان کردند. استفاده از سیستمهای رایانهای، از مجاری دستیابی به منابع اطلاعاتی دارای اولویت بوده است. نتایج نشان داد که پاسخدهندگان، تقریبا نیمی از زمان خود را صرف دستیابی به منابع اطلاعاتی میکنند. همچنین، مراجعان دارای تحصیلات تکمیلی (مراجعان در مقطع تحصیلی مدرک کارشناسی یا پایینتر) در مقایسه با مراجعان دارای تحصیلات عالی (مراجعان در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد یا دکتری)، انگیزه بیشتری برای «انتشار آثار علمی» دارند. مهمترین مشکل در دستیابی به اطلاعات در مقطع تحصیلات تکمیلی «فاصله زیاد کتابخانه از محل کار» و در مقطع تحصیلات عالی «نبود وقت جهت جستجوی اطلاعات» بوده است.
information seeking behavior
Iranian Research Institute for Scientific Information and Documentation
Library users
accessing information
Information users
2009
05
22
159
174
https://nastinfo.nlai.ir/article_292_1315553e37279d4f9260a8b0f29903f2.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
پانزده سال تولید علم ایران در پایگاههای «مؤسسه اطلاعات علمی» (آی.اس.آی) 1993-2007
عبدالرضا
نوروزی چاکلی
محمد
حسنزاده
حمزهعلی
نورمحمدی
علی
اعتمادیفرد
ایران در طی دوره پانزده ساله 1993 تا 2007، دارای 38554 عنوان تولید علمی نمایهسازی شده در پایگاه WOS بوده است. در عین حال، بیشترین تعداد این تولیدات علمی، مربوط به دوره پنج ساله 2003 تا 2007 بوده است، بهطوری که تولیدات علمی این دوره نسبت به دوره پنج ساله 1998 تا 2002، به میزان 276/15 درصد رشد نشان داده است. بههمین ترتیب، تنوع «انواع مدارک» و «زبان» تولیدات علمی نمایهسازی شده ایران در طی سالهای 1993 تا 2007، همواره رو به افزایش بوده است. حوزههای موضوعی «شیمی و علوم وابسته»، «داروسازی و داروشناسی»، «علوم پلیمر»، «مهندسی برق و الکترونیک»، «بیولوژی مولکولی و بیوشیمی»، «ریاضیات» و «جراحی»، از جمله گروههای موضوعی هستند که بیشترین سهم را از تولیدات علمی نمایهسازی شده ایران در پایگاه WOS بهخود اختصاص دادهاند. گزارش استنادی نشریات ایرانی در پایگاه JCR ، در سال 2006، نشان میدهد که تعداد این نشریات نسبت به سال 2005، به دو برابر افزایش یافته و به شش عنوان رسیده است. همچنین، بررسی رتبه 11 ساله ایران در پایگاه ESI حاکی از آن است که ایران با دارا بودن رتبه 40، از نظر تعداد تولیدات علمی نمایهسازی شده، پس از ترکیه در بین تمامی کشورهای اسلامی رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در دورههای ده ساله گذشته، ایران در پایگاه ESI دارای رتبههای 42 و 41 بوده است.
Science production
Scientific Productions
Iran
Institute for Scientific Information
Web of Science
ISI
ESI
JSR
2009
05
22
175
200
https://nastinfo.nlai.ir/article_293_ad766822369ea4c258803b7f1677aea9.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
تحلیل علل عدم راهاندازی نظام همکاری و امانت بینکتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی تخصصی استان خوزستان از دیدگاه مدیران آنها
زاهد
بیگدلی
فاطمه
باجی
هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل مهمی است که بر شکلگیری نظام همکاری و امانت بین کتابخانهای در میان کتابخانههای تخصصی استان خوزستان تأثیرگذار هستند. این پژوهش از نوع توصیفی است و روش آن پیمایشی است. بهمنظور گردآوری دادهها، از یک سیاهه وارسی که توسط پژوهشگر ساخته شد، استفاده گردید. برای روایی این سیاهه وارسی از نظرات متخصصان و استادان رشته کتابداری و اطلاعرسانی استفاده شد. جامعه این پژوهش شامل 80 کتابخانه و مرکز اسناد تخصصی فعال در استان خوزستان است که سیاهه وارسی از طریق پست برای تمام آنها ارسال شد. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که با وجود آگاهی و اعتقاد اکثر مدیران کتابخانههای مورد مطالعه نسبت به مزایای همکاری و امانت بین کتابخانهای و تمایل آنها به این کار، موانع فراروی آنها باعث شده است تا چنین نظامی هنوز در این استان شکل نگیرد. مهمترین موانع از دید مدیران بهترتیب بسامد عبارتند از: نبود بودجه کافی، نبود کتابشناسیها، فهرستگانها و بانکهای اطلاعاتی لازم، نبود مرکز هماهنگکننده، نبود فهرستگان ملی روزآمد، و نبود ضوابط و مقررات یکسان، مکانیزه نبوده کتابخانههای تخصصی استان خوزستان، نبود اطمینان برای بازگرداندن مواد امانتی، کمبود نیروی انسانی، هزینه سنگین اطلاعات، آگاه نبودن مسئولان ارشد سازمانها/ شرکتها از مزایای اینگونه خدمات و غیرمتخصص بودن برخی از مدیران کتابخانهها. در پایان، پیشنهادهایی بهمنظور رفع موانع موجود و اقدام جهت راهاندازی نظام همکاری و خدمات امانت بین کتابخانهای در حوزه کتابخانههای تخصصی استان خوزستان ارائه شده است.
interlibrary cooperation
interlibray loan
Document delivery
resource sharing
special libraries
Khuzestan province
2009
05
22
201
218
https://nastinfo.nlai.ir/article_294_fdd726a565c80260a4e431d932ebfab5.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
راهبرد جستجو و بازیابی اطلاعات در پابمد و رابطهای آن
حافظ محمد
حسنزاده
مهدی
حاجابراهیمی
سمیه
رحمانپور
پابمد ابزاری برای جستجو و دسترسی به پایگاه اطلاعاتی مدلاین است. اگرچه جستجو در این پایگاه ساده بهنظر میرسد، اما یافتن استنادات مرتبط برای کاربرانی که با روشهای جستجو آشنایی ندارند، میتواند مشکل باشد. این مقاله در ابتدا به شیوههای پردازش پرسش در پابمد پرداخته و سپس عملکرد رابطهای طراحیشده برای مدلاین را مورد بررسی قرار میدهد. کتابخانه ملی پزشکی آمریکا و بعضی از دانشگاههای بزرگ، ابزارهایی طراحی کردهاند که از مدلاین بهعنوان منبع دادههای خود استفاده میکنند. این رابطها پرسش کاربر را به مدلاین فرستاده و پاسخی مرتبط با پرسش مورد درخواست در اشکال مختلف (شکل، نمودار، چکیده، متن کامل و ...) به کاربر میدهند. مطالعات نشان میدهد که دانشجویان و حتی متخصصان، در بازیابی اطلاعات خاص از پابمد و دیگر نظامهای بازیابی اطلاعات ناتوان هستند و ابزارهای بهوجود آمده نیز نتایج 100 درصد درستی نمیدهند. این ابزارهای نسبتا مفید هستند.
PubMed
Medline
Information retrieval
quetry extension
vector space model
natural language
2009
05
22
219
232
https://nastinfo.nlai.ir/article_295_fed50a2e669d63b7ac5136ea1a2b3f90.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
گریناستون: نرمافزار کد منبع باز برای راهاندازی کتابخانه دیجیتال
محمد
حسنزاده
آزاد
پاکنژاد
با وجود اینکه مقالات زیادی در زمینه کتابخانههای دیجیتال نوشته و یا ترجمه شده است و حتی پایاننامههایی نیز به انجام رسیده است، اما تحقیقاتی در زمینه معرفی و ارزیابی نرمافزارهای مرتبط با کتابخانه دیجیتال انجام نشده است و بهنظر میرسد که در این زمینه خلأ قابل توجهی وجود دارد. در سطح دنیا تلاشهایی در زمینه ارائه نرمافزار کتابخانه دیجیتال انجام شده است که نرمافزار گریناستون یکی از آنهاست. این نرمافزار به سفارش کتابخانه ملی نیوزیلند تدوین و طراحی شده و از سوی یونسکو نیز بهعنوان نرمافزار کدباز معرفی شده است که بهصورت رایگان از طریق اینترنت قابل دسترسی است. از آنجایی که این نرمافزار میتواند افق جدیدی را پیش روی کتابداران در راهاندازی و مدیریت کتابخانه دیجیتال باز کند، در این مقاله به معرفی امکانات و قابلیتهای این نرمافزار پرداخته شده است. این مقاله از یکسو میتواند باب آشنایی کتابداران و متخصصان با این نرمافزار را باز کند و از سوی دیگر مسیر پژوهشی جدیدی را در این زمینه به متخصصان و علاقهمندان معرفی کند.
Open source software
greenstone
Digital library
2009
05
22
233
252
https://nastinfo.nlai.ir/article_296_159e51d8810e0a6f07477ead50c5bb3f.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
مدیریت حقوق دیجیتال: فرصتها و چالشها
مرضیه
سیامک
با توجه به نقش اطلاعات بهعنوان کالای باارزش و لازمه حفاظت از آن در تجارت امروز، طراحی سیستمی برای مدیریت امنیت اطلاعات است، تا از این طریق بتوان از سرمایههای اطلاعاتی خود حفاظت کرد. برای دستیابی به این هدف، مدیریت حقوق دیجیتال مطرح شده است. این مقاله مدیریت حقوق دیجیتال را براساس آخرین تغییرات شرح میدهد. کاربرد مدیریت دیجیتال، روند تکامل، جنبههای مختلف آن، مؤلفههای مطرح در مدیریت حقوق دیجیتال، معماری اصلی، زبانهای مهم و مسائلی از این قبیل را شرح میدهد. در پایان چالشهای مطرح درباره آن را بیان مینماید.
digital rights management
digital content
e-commerce
2009
05
22
253
272
https://nastinfo.nlai.ir/article_297_93e94f68d631e280eb837693a54fab0d.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
نگارش تصویری با تصویرسازی مفاهیم: بهرهگیری از سواد دیداری و زبان تصویر برای درک مؤثر اطلاعات
فریبرز
درودی
نخستین روش ارتباطی انسان با محیط زندگی و دیگران، بهرهگیری از رویکرد دیداری برای نمایش مفاهیم بوده است. این رویکرد در زندگی آدمی از اثربخشی بالایی برخوردار است. سواد دیداری تنها به فنآوریها و رسانههای جمعی نوین محدود نمیشود، بهگونهای که طراحی حیوانات در غارهای قدیمی، مانند آنچه که در غار لاسکو در فرانسه وجود دارد، میتواند بهعنوان نمونههای اولیه سواد دیداری مطرح شود. در واقع سواد دیداری توانایی نگرش به اطلاعات دیداری به همراه ادراک آن است. شخص باسواد دیداری میداند که چگونه عناصر دیداری سبب درک کامل معنا میشود. بر این اساس، سواد دیداری مجموعهای از مهارتهاست که براساس آن میتوان به شرح و ارزیابی تصاویر پرداخت. مفهوم زبان تصویر نیز توانایی خلق و استفاده از تصاویر بهمنظور ایجاد ارتباط است. مهارتهای پایهای زبان تصویر شامل واژگان مفاهیم ضروری برای درک و توضیح تصاویر و نمادهای دیداری است. سواد دیداری و زبان تصویر دو مؤلفه مهم در درک اطلاعات تصویری بهشمار میآیند.
2009
05
22
273
288
https://nastinfo.nlai.ir/article_298_1bc034c1a94468708c4527eafc3e7e33.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
نگاهی به تحلیلرفتگی شغلی یا سندرم برن اوت و حضور آن در حرفه کتابداری
فروغ
رحیمی
امروزه تغییر و تحولات سریع و پیدرپی، انسان را با تمام قدرت و توانش دچار موجی از اضطراب و کاهش سلامت کرده است. پذیرش نیروی انسانی بهعنوان مهمترین عامل رشد و پویایی در تمام سازمانها، سبب گردیده تا مدیران در جستجوی راههای مقابله با عوامل استرسزا و شناخت آنها باشند. این مقاله به بررسی سندرم فرسودگی شغلی، عوامل ایجادکننده، مراحل، ابعاد و در نهایت راههای مبارزه با آن میپردازد و سپس این سندرم در حرفه کتابداری بهعنوان یکی از حرفههایی که طعمه فرسودگی میشود، مورد بررسی قرار میدهد.
2009
05
22
289
302
https://nastinfo.nlai.ir/article_299_4c7f2d07879df54e3ea4ce66c88cd4dc.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1388
20
1
رهنمودهای ایفلا برای مواد دیداری - شنیداری و چندرسانهای در کتابخانهها و مؤسسهها (مارس 2004)
نوشته بروس
رویان و مونیکا کرمر
ترجمه هدا
چوبک
وحید
طهرانیپور
رسانههای دیداری – شنیداری، بخشی از میراث فرهنگی ما هستند. این رسانهها حجمی عظیم از اطلاعات را دربردارند که باید برای استفادههای آتی نگهداری شوند. دسترسی به منابع دیداری – شنیداری باید به اندازه دسترسی به مواد چاپی، آزاد و بدون محدودیت باشد. کتابخانهها بهعنوان ارائهکنندگان اطلاعات، باید مشتاق تدارک اطلاعات در مناسبترین فرمتها برای نیازهای متفاوت کاربران مختلف باشند و باید همتراز با ارائه خدمات مواد چاپی به کاربر، خدمات مواد دیداری – شنیداری و چندرسانهای ارائه کنند. تقریبا هر کاربر یا بازدیدکننده کتابخانه، در کنار مواد چاپی، کاربر بالقوه مواد دیداری – شنیداری است. کتابخانهها باید از پتانسیل فرمتهای دیداری – شنیداری بهعنوان منابع مهم آگاه باشند و آنها را در مجموعه خود بگنجانند. مدیریت منابع دیداری – شنیداری، در کنار تجهیزات، مستلزم داشتن دانش تخصصی است. همانقدر که هنگام کار با کتاب، داشتن دانش درباره ادبیات برای یک کتابدار اهمیت دارد؛ به همان اندازه نیز هنگام کار با مواد دیداری – شنیداری، داشتن دانش درباره فیلمها، هنر، موسیقی، و مانند اینها برای وی دارای اهمیت است. بنابراین، در کتابخانههای بزرگ قطعا به کتابداران مختص این حوزه نیاز است. همچنین داشتن بودجه رسمی برای مجموعهسازی، تدارک تجهیزات، نگهداری، انباشت، تعمیر و جایگزینی سختافزار ضروری است. منابع دیداری – شنیداری باید به صراحت در خطمشی مجموعهسازی کتابخانه گنجانده شوند و بهطور جداگانه اولویتها و معیارهای گزینش آنها تعیین شود. با توجه به اهمیت مسائل مربوط به حق تألیف در این حوزه، وضعیت حقوقی منابع باید در مجموعه ثبت شود. مواد دیداری – شنیداری باید بهطور طبیعی بخشی از کتابشناسی ملی کشور را تشکیل دهند. این مواد ویژگیهایی دارند که بهرهگیری از روشهای فهرستنویسی خاص را الزامی میسازد و شرایط انباشت آنها نیز مستلزم توجه خاص است. در خطمشی ذخیرهسازی محملهای دیداری – شنیداری، موضوع نیاز آتی به تجهیزات کاری و دیگر امکانات برای دسترسی به اطلاعات آن محمل نیز باید درنظر گرفته شود.
2009
05
22
303
322
https://nastinfo.nlai.ir/article_300_0439fadee1f8a001af2c1f5f54706a57.pdf