2024-03-29T11:47:26Z
https://nastinfo.nlai.ir/?_action=export&rf=summon&issue=248
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
یادداشت سردبیر: پژوهش نابالغ / پژوهشگر کمکار
نرگس
نشاط
2017
05
22
1
7
https://nastinfo.nlai.ir/article_2219_47f75fb00caa92265fa369323f0e59bc.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
نظریهپردازی در علم اطلاعات و دانششناسی با استفاده از روششناسی عمومی لینهام
مرتضی
محمدی استانی
احمد
شعبانی
هدف: تبیین نظریهپردازی در حوزه علم اطلاعات و دانششناسی با بهرهگیری از روششناسی عمومی لینهام. روششناسی: با استفاده از روش کتابخانهای و بهصورت تحلیلی، نظریهپردازی با روششناسی عمومی لینهام مورد مداقه قرار گرفت. یافتهها: لینهام در روششناسی خود، دو جنبه دانش و تجربه در حوزه تخصصی را بسیار مهم و کانون تمرکز نظریه میداند. بهزعم وی، نظریهپردازی یک نظام چرخهای و پویاست که در پنج مرحله شکلدهی مفهومی؛ عملیاتی کردن؛ تأیید یا رد؛ کاربرد؛ و پالایش و توسعه مداوم قابل صورتبندی است. رشتههای کاربردی همچون علم اطلاعات و دانششناسی که بیشتر پژوهشهای آنها از نوع کاربردی است، فاقد نظریه و نظریپردازی است. ابتکار روششناسی لینهام در پیوند ابعاد عملی و نظری در این حوزه علمی است. نتیجهگیری: با توجه به موضوعات مطرح در حوزه علم اطلاعات و دانششناسی و نیز قابلیتهای روششناسی عمومی لینهام چنین بهنظر میرسد که با این روششناسی بسیاری از الگوهای طرحشده در این حوزه قابلیت تبدیل شدن به نظریه را داشته باشند و بتوان از این روششناسی و مراحل پنجگانه آن در جهت تقویت نظریهپردازی در این حوزه بهره گرفت.
Theory
Theory building
Knowledge and information science
Lynham General Method
2017
05
22
7
14
https://nastinfo.nlai.ir/article_1439_2ddc3823d92161bcceb43a94b0b075dc.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
تحلیل موضوعی و روششناختی پژوهشهای حوزه وظایف کاربری الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر.
معصومه
نیکنیا
یزدان
منصوریان
هدف: تحلیل موضوعی و رصد رویکردها و روشهای پژوهشی در نمونهای از پژوهشهای حوزه وظایف کاربری الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. روششناسی: 29 پژوهش انگلیسی در بازه زمانی 2001 تا 2013 از نشریات معتبر بینالمللی نمایهشده در پایگاه اسکوپوس انتخاب و بهصورت کیفی با رویکرد استقرایی تحلیل شد. یافتهها: در حوزه وظایف کاربری الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. تنوع موضوعی وجود دارد. مهمترین پژوهشهای انجامشده در مقولات "چالشهای فهرستنویسی در پشتیبانی از وظایف کاربری"، "دیدگاه و ارزیابی کاربران نسبت به وظایف کاربری در نظامهای شبیهسازیشده"، "ارتقای سطح رابط کاربری در فهرستهای همگانی برای پشتیبانی از وظایف کاربری"، و "میزان موفقیت اپکهای فعلی در بهبود وظایف کاربری" دستهبندی شدند. نتیجهگیری: بهنظر میرسد پژوهشگران حوزه وظایف کاربری اف.ار.بی.آر. هنوز نتوانستهاند نتایج مشخصی را برمبنای مسئله پژوهش خود ارائه دهند. علت این امر شاید این باشد که هنوز بسیاری از پژوهشگران این حوزه درک درست و روشنی از مسئله ندارند تا بتوانند در چارچوب این الگو به مطالعه آنها بپردازند.
Subject Analysis
Bibliographic Records
FRBR conceptual model
Methodological analysis
2017
05
22
15
28
https://nastinfo.nlai.ir/article_1306_217a1509350788cf419074f357b4aaad.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
شاخصهای مدیریت پایدار برای کتابخانههای سبز: پژوهش کیفی
محبوبه
قربانی
فهیمه
بابالحوائجی
فاطمه
نوشینفرد
هدف: تدوین شاخصهای مدیریت پایدار در کتابخانههای ایران برای تحقق کتابخانه سبز. روششناسی: این پژوهش از نوع کیفی است. با 12 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانششناسی و متخصصان توسعه پایدار که با روش هدفمند و نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند مصاحبههای عمیق و نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل دادهها با استفاده از نظریهپردازی زمینهای در سه مرحله، مباحث طرحشده توسط مصاحبهشوندگان، رمزگذاری و مقولهبندی شد. یافتهها: 215 مفهوم از مرحله کدگذاری باز در 62 مقوله فرعی در مرحله کدگذاری انتخابی دستهبندی شدند: شرایط زمینهای شامل 24 مفهوم و 9 مقوله، شرایط علّی شامل 43 مفهوم و 13 مقوله، عامل مداخلهگر با 19 مفهوم و 10 مقوله، راهبردها با 102 مفهوم و 17 مقوله، و پیامدهای مدیریت پایدار با 27 مفهوم و 14 مقوله. نتیجهگیری: مدیریت کتابخانهها نیازمند تحول و حرکت بهسمت الگوی مدیریت پایدار هستند؛ این الگو بر احراز شاخصهای پایداری و حرکت بهسوی کتابخانههای سبز تأکید دارد.
Sustainable management
Library sustainability
Sustainable development
Environmental protection
2017
05
22
29
45
https://nastinfo.nlai.ir/article_873_3020568ab6cc8091c0a8c47bf2df13ec.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
تدوین راهبرد پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (1394 تا 1399)
فرزانه
شادانپور
امیر
مقدمی
هدف: تدوین راهبرد پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با هدف رفع معضلات و چالشهای پژوهشی و توسعه پژوهش برای سالهای 1394 تا 1399. روششناسی: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که با استفاده از فن دلفی و مصاحبه انجام شد. دادهها با روشهای سوات و PESTLE تجزیه و تحلیل و از مدل برنامهریزی راهبردی "برایسون" برای تدوین راهبرد استفاده شد. یافتهها: وضعیت پژوهش از حیث فرصتهای موجود در محیط بیرونی سازمان نسبتاً خوب و از نظر ضعفهای موجود در محیط درونی نسبتاً بد ارزیابی شد. ذینفعان پژوهشی درونی و بیرونی توانمندیهای پژوهشی گستردهای در اختیار سازمان قرار میدهند که میتواند دستمایه همکاریهای پژوهشی و ایجاد شبکههای گسترده ارتباطات علمی در جهت اهداف سازمانی باشد. فلسفه وجودی پژوهش در سازمان، پشتیبانی علمی از عملیات و خدمات تخصصی صفی و ستادی و تطابق آنها با دانش، استانداردها، و فناوری روز، و کمک به رشد و توسعه دانش ملی در حوزههای مرتبط است. نتیجهگیری: برای "توسعه شبکه ملی دانش" و "تبدیل شدن به هاب ملی دانش"، برگرفته از سند راهبردی اصلی سازمان، لازم است در فعالیتهای پژوهشی، ضمن پوشش همه عملکردهای ستادی و صفی داخلی، با هدف "تقویت انسجام درونی" و "حفظ جایگاه مرجعیت" سازمان، از فرصتهای بیرونی نیز برای ترمیم ضعفهای درونی بهرهبرداری شود.
Strategy
Research
National Library and Archives of Iran
Bryson Model
2017
05
22
69
86
https://nastinfo.nlai.ir/article_1148_4e5674abb49eb0397d957ff75cedb31a.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
تأثیر فرهنگ سازمانی بر توانمندسازی کارکنان (نمونهپژوهی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران)
معصومه
حریریزاده
سیدسعید
سیداحمدی زاویه
رضا
گودرزی
هدف: تعیین تأثیر فرهنگ سازمانی بر توانمندسازی کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. روششناسی: این پیمایش در بین 285 نفر از کارکنان سازمان با استفاده از پرسشنامه اجرا شد. برای شناخت فرهنگ سازمانی از مدل رابینز و برای شناسایی عوامل مرتبط با توانمندسازی کارکنان از مدل توماس و ولتهاوس استفاده شد. یافتهها: مؤلفههای فرهنگ سازمانی (ریسکپذیری، حمایت مدیریت، کنترل رسمی، خودکنترلی، نظام پاداش، مشارکت در تصمیمگیری، و هویت سازمانی) با توانمندیهای کارکنان رابطه مثبت و معناداری دارد. نتیجهگیری: هرگاه فرهنگ سازمانی در راستای توانمندسازی کارکنان باشد افراد با انگیزه و اشتیاق بیشتری وظایف شغلی خود را انجام میدهند و خلاقیت و ابتکار عمل بیشتری در انجام کارها دیده میشود.
Organizational culture
Empowerment
National Library and Archives of Iran
2017
05
22
87
100
https://nastinfo.nlai.ir/article_1041_224ec81d295ee0d22ce9d4d449cb85af.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
عوامل ایجاد مطلوبیت در خریداران کتابهای دانشگاهی
مهشید
التماسی
فاطمه
فهیمنیا
محمد
حسنزاده
مریم
ناخدا
هدف: هدف این مقاله استخراج مولفههامؤلفههای اصلی مطلوبیت در خریداران کتابهای فارسی دانشگاهی.روششناسی: برای نیل به این هدف از روش پژوهش تحلیل محتوای توصیفی استفاده شده که گردآوری دادهها با استفاده از تحلیل محتوای متون و مصاحبه نیمه باز با 200 خریدار کتابهای دانشگاهی از سه ناشر دانشگاهی: سمت، مرکز نشر دانشگاهی، و دانشگاه تهران در مدت سه ماه (مهر – آذر 1394) انجام شد. یافتهها: یافته هااز نظر مصاحبهشوندگان سه مولفهمؤلفه نهایی: کیفیت محتوا، اعتبار کتاب، و نیاز اطلاعاتی؛ به عنوانبهعنوان مقولههای اصلی مطلوبیت شناخته میشوند. علاوه بر آن، اولین اولویت خریداران در اخذ تصمیم خرید، قیمت کتاب ، در نهایت اولویت هریک از مولفهها نسبت به دیگر مولفهها با استفاده از تکنیک معادلات ساختاری براساس بار عاملی هر مولفه انجام شد و پس از آن به ترتیب به میزان عرضه کتاب، نیاز اطلاعاتی خریدار، کیفیت کتاب، اعتبار ناشر، و در نهایت، میزان تقاضا (جایگاه کتاب در سبد فرهنگی خانوار) برای هر کتاب است. بحث و نتیجهگیری: افزایش کیفیت کتابهای دانشگاهی و برقراری ارتباط بهتر و بیشتر میان سرفصلهای آموزشی دانشگاهها و کتابهای چاپشده میتواند تا حد زیادی خرید این کتابها را بهبود بخشد.
Utility
University books
Book market
Book seller
2017
05
22
101
111
https://nastinfo.nlai.ir/article_1064_b164c9e5ca4b4abbda017a82b3624305.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
ریشهیابی مطالعات رفتار اطلاعیابی با استفاده از رویکرد کتابسنجی
رشید
جعفرزاده
غلامرضا
فدائی عراقی
هدف: شناسایی ریشههای فکری و علمی حوزه مطالعات رفتار اطلاعیابی. روششناسی: با روش تحلیل استنادی و هماستنادی ریشههای رفتار اطلاعیابی بررسی شد. یافتهها: آغاز برونداد علمی حوزه رفتار اطلاعیابی به اوایل دهه 1970 بازمیگردد. ساختار فکری حوزه رفتار اطلاعیابی مبتنی بر دو دسته منابع است: منابع محوری که چارچوب نظری این حوزه بر آن استوار بوده است و منابع پیرامون که یا بهلحاظ روششناختی مورد توجه قرار گرفتهاند و یا با استفاده از منابع محوری به معرفی راهکارهای استفاده از منابع اطلاعاتی پرداختهاند؛ به همین دلیل، در جایگاه دوم اهمیت قرار دارند. نتیجهگیری: حوزه رفتار اطلاعیابی در گسترش و توسعه خود وامدار دو حوزه کتابداری و اطلاعرسانی و علوم رایانه و نظامهای اطلاعاتی است.
information seeking behavior
Bibliometrics
Citation analysis
Co-citation analysis
2017
05
22
113
124
https://nastinfo.nlai.ir/article_1146_b2947a1f9d0005756402dd5e11b711b8.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
مروری بر کارکردهای تحلیل همواژگانی
حمید
احمدی
فریده
عصاره
هدف: بررسی روش تحلیل همواژگانی، یکی از این روشهای حوزه علمسنجی. یافتهها: در این پژوهش چارچوبها، کارکردها، روشها، و پیشفرضهای موجود معرفی و الگوریتمها و فناوریهای مورد نیاز آن برای شناخت و استفاده از این روش در تحلیل محتوا بیان شد. نتیجهگیری: تحلیل همواژگانی با خلاصهسازی مدارک در واژههایی قدرتمند و محاسبه رخداد و همرخدادی، تشخیص دقیقتری نسبت به حوزه موضوعی ارائه میدهد و توان آن را دارد تا به کشف روابط پنهان میان مفاهیم و ایجاد سلسلهمراتب در هستیشناسیها بپردازد.
co-word analysis
Co-occurrence word analysis
Content Analysis
Conceptual network
Co-word methodology
2017
05
22
125
145
https://nastinfo.nlai.ir/article_1132_32641412275bd9c1e770034dd116469a.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
وضعیت خدماتدهی در بخش نسخ خطی کتابخانهها
فاطمه
رستمی
مهدی
محمدی
عبدالحسین
طالعی
عیسی
زارعی
هدف: وضعیت خدماتدهی بخش نسخ خطی کتابخانههای ملی، مجلس، آستان قدس رضوی، و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران. روششناسی: در این پیمایش برای گردآوری دادهها از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شد. یافتهها: در همه کتابخانهها بیشترین درصد مراجعان کسانی هستند که هر از گاهی برای تصحیح نسخه خطی و یا تهیه مقاله به کتابخانه مراجعه میکنند. میزان رضایت از ساعات کاری کتابخانههای مختلف تقریباً با هم مشابه بود، بهگونهای که در کتابخانههای ملی، مجلس، آستان قدس رضوی، و دانشگاه تهران بهترتیب حدود 80%، 83%، 89%، و 76% کاربران از ساعات کاری کتابخانه رضایت داشتند. اما ۸۰% مراجعان کتابخانه ملی، ۴۸% مراجعان کتابخانه مجلس، ۶۳% مراجعان کتابخانه آستان قدس رضوی، و ۵۳% از مراجعان کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران از فعالیتهایی که مدیران برای رفع موانع دسترسی کاربران به نسخ خطی انجام میدهند رضایت ندارند. نتیجهگیری: نحوه خدماتدهی نسخ خطی و رفع موانع دسترسی کاربران به منابع ارزشمند خطی در همه کتابخانهها بهویژه کتابخانه ملی نیازمند بازنگری اساسی است.
Library services
manuscript
User satisfaction
2017
05
22
147
162
https://nastinfo.nlai.ir/article_1088_898970fe6b0ff27beec9025f492a3194.pdf
Librarianship and Information Organization Studies
NASTINFO
1396
28
1
ارزیابی کیفی وبگاههای سازمانهای جهاد کشاورزی کشور براساس شاخصهای فائو
هوشنگ
حکیمی
عباس
گیلوری
هدف: ارزیابی کیفی وبگاههای سازمانهای جهاد کشاورزی در سراسر کشور براساس شاخصهای فائو. روششناسی: در این پیمایش با استفاده از رویکرد ارزیابانه، 32 وبگاه سازمانهای جهاد کشاورزی در سراسر کشور براساس 118 شاخص کیفی استاندارد فائو ارزیابی شد. یافتهها: 50% وبگاهها از نظر شاخصهای فائو در وضعیت "مناسب"، 87/46% در وضعیت "متوسط"، و 13/3% در وضعیت "ضعیف" قرار دارند. وبگاه سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با امتیاز 442 رتبه اول، ایلام و آذربایجان غربی با امتیاز 439 بهطور مشترک رتبه دوم، و خراسان شمالی با امتیاز 438 رتبه سوم را کسب کردهاند. ضعف رابط کاربری و کیفیت فنی، ضعف در دسترسپذیری و کاربردپذیری، وجود صفحات تهی، رعایت نکردن حق مالکیت معنوی، و پایین بودن کیفیت مطالب از جمله مهمترین نقاط ضعف این وبگاهها بوده است. نتیجهگیری: رعایت نکردن استاندارد، علت اصلی کاهش کیفیت در نیمی از وبگاههای سازمانهای جهاد کشاورزی در سراسر کشور است که لازم است براساس شاخصهای فائو، بهعنوان معیار معتبر و مرجع بینالمللی در حوزه کشاورزی بازنگری و اصلاح شود.
Agricultural Organization
Website
Evaluation
Ranking
FAO criteria
2017
05
22
163
176
https://nastinfo.nlai.ir/article_1012_b2df057ec3c04e5e89f3c179fa4b8958.pdf