سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
ارزیابی کتابخانههای آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه بر پایه استانداردهای ایفلا برای کتابخانههای آموزشگاهی
6
22
FA
زاهد
بیگدلی
استاد گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
bigdeli_zahed@yahoo.co.in
نظام
جمشیدی
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی
هدف: بررسی وضعیت کتابخانههای آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه از نظر فضا، بودجه، امکانات و تجهیزات، نیروی انسانی، کمّیت مجموعه، و ارائه خدمات و همچنین مقایسه آنها با استانداردهای ایفلا برای کتابخانههای آموزشگاهی. <br />روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی و پژوهش از نوع توصیفی. جامعه پژوهش، کل مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را شامل میشود. دادههای این پژوهش از طریق پرسشنامه بهدست آمدهاند و برای تجزیه و تحلیل آنها از آمار توصیفی استفاده شده است.<br />یافتهها: یافتههای این تحقیق نشان میدهد که 79/80 درصد از مدارس دارای کتابخانه هستند. 38/32 درصد از کتابخانهها بهوسیله کتابداران اداره میشوند که سرپرست 34/9 درصد از آنها در رشته کتابداری تحصیل کردهاند. 27/91 درصد از کتابخانهها بودجه مدوّن و اختصاصی ندارند. فضای کتابخانهها بسیار محدود است و اکثر آنها برای مطالعه دانشآموزان فضایی درنظرنگرفتهاند. مجموعه کتابخانهها از نظر کمّی ضعیف هستند. 53/32 درصد از کتابخانهها شیوه استفاده از کتابخانه را به دانشآموزان آموزش می دهند و فقط 72/5 درصد از آنها دسترسی به اینترنت را برای کاربران فراهم میکنند. وسائل و تجهیزات کتابخانهها بسیار ضعیف است. در مقایسه با استانداردهای ایفلا، کتابخانههای آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه در تمام زمینهها در حد استانداردهای ایفلا نیستند بهطورکلی میتوان گفت که این کتابخانهها دچار چالشهای جدّی هستند و توان پاسخگویی به نیازهای دانشآموزان را ندارند.<br />نتیجهگیری: نتایج این پژوهش میتواند تصویر روشنی از وضعیت کتابخانههای مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را نشان دهد و زمینه برنامهریزی برای ایفلا بهبود آنان را فراهم آورد.
کتابخانههای آموزشگاهی,مدارس متوسطه,استان کرمانشاه,استانداردهای ایفلا
https://nastinfo.nlai.ir/article_43.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_43_c0519dc1cb3cfe3c25a86d8878befce1.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی براساس مدل دنیسون
24
40
FA
راضیه
مرتضوی آبالوان
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی
احمد
شعبانی
استاد گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه اصفهان
shabania@yahoo.com
سعید
رجاییپور
دانشیار گروه مدیریت آموزشی دانشگاه اصفهان
سیدعلیمحمد
آذربخش
دانشجوی دکترای جامعهشناسی دانشگاه اصفهان
هدف: بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی براساس مدل دنیسون.<br /> روش/رویکرد پژوهش: روش توصیفی- پیمایشی. دادهها با استفاده از پرسشنامه استاندارد دنیسون با 60 سؤال و چهار بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی، با استفاده از نرمافزار SPSS20 انجام شد.<br /> یافتهها: هر چهار بُعد اصلی فرهنگ سازمانی در کتابخانه ملی دارای نمره متوسط و پایینتر است. بیشترین امتیاز در بُعد مشارکتپذیری و کمترین امتیاز در متغیر سازگاری حاصل شده است. بالاترین میانگین شاخصهای فرهنگ سازمانی، مربوط به توانمندسازی با میانگین 3/21 و کمترین شاخص با میانگین 69/2 مربوط به توافق بود.
فرهنگ سازمانی,مدل دنیسون,کتابخانه ملی,مشارکتپذیری,انعطافپذیری,انطباقپذیری,رسالتپذیری
https://nastinfo.nlai.ir/article_41.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_41_bcda09ddef9a4b6ce38e42f693180358.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
بیست سال تولید علم در پژوهشکده مهندسی سازمان فضایی ایران
42
63
FA
فاطمه
تصویری قمصری
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی پژوهشکده سامانههای حمل و نقل فضایی، پژوهشگاه فضایی ایران
حامد
صالحی
دانشیار پژوهشکده سامانههای حمل و نقل فضایی، پژوهشگاه فضایی ایران
سعید
شاخصی
استادیار پژوهشکده سامانههای حملونقل فضایی، پژوهشگاه فضایی ایران
هدف: بررسی میزان تولیدات علمی پژوهشگران پژوهشکده مهندسی سازمان فضایی ایران در سالهای 1369- 1388 است.<br /> روش/ رویکرد پژوهش: روش کتابسنجی، جامعه آماری تولیدات علمی پژوهشگران شاغل در پژوهشکده مهندسی است.<br /> یافتهها: طی سالهای مورد بررسی 1012 اثر علمی شامل 969 عنوان مقاله، 11 عنوان کتاب، و 32 عنوان ثبت اختراع تولید شده است. بیشترین تعداد مربوط به سال 1382 و کمترین مربوط به سال 1369 است. از بین قالبهای مختلف انتشاراتی، سهم مقالات ارائهشده در کنفرانسهای ملی بیش از سایر قالبهاست. 98 درصد تولیدات علمی تألیف و تنها 2 درصد ترجمه بوده است. بالاترین سرانه تولید به معاونت پژوهشی اختصاص دارد. نسبت مقالات منتشرشده در مجلات داخلی به مقالات منتشرشده در مجلات خارجی 45/1 است. 5/5 درصد از تولیدات پژوهشگران در نشریات نمایهشده در ISI منتشرشده و روند روبه رشد داشته است. پراستنادترین مقاله با 15 بار استناد در سال 2007 منتشر شده است.<br /> نتیجهگیری: تولیدات علمی پژوهشگران پژوهشکده مهندسی در بازه زمانی موردنظر روند روبه رشدی داشته، ولی این رشد منظم نبوده است. برای اینکه روند روبه رشد تولیدات علمی در سالهای آینده نیز ادامه داشته باشد، لازم است بر تقویت فعالیتهای پژوهشی تأکید بیشتری شود.
تولیدات علمی,اطلاعات علمی,پژوهشگران,پژوهشکده مهندسی
https://nastinfo.nlai.ir/article_44.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_44_7d340eb0102ed276298f0a933ebab77e.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
حروف فارسی و عربی در نخستین کتابهای چاپی فارسی و عربی در جهان
64
85
FA
محمدجواد
احمدینیا
کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشکده هنر دانشگاه شاهد
j_ahmadinia@yahoo.com
علیاصغر
شیرازی
استادیار دانشکده هنر دانشگاه شاهد
a-shirazi41@yahoo.com
هدف: ارتباطات سیاسی و اقتصادی بین خاورمیانه و غرب در عصر رنسانس، سبب چاپ کتاب به الفبای عربی در اروپا شد. این مقاله به تحول حروف چاپی در نخستین کتابهای چاپ شده به زبانهای فارسی و عربی می پردازد.<br />روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با استفاده از مواد کتابخانهای وآرشیوی نوشته شده است.<br />یافتهها: پیش از شروع چاپ در اروپا با استفاده از حروف متحرک عربی، ابتدا این کتابها بهوسیله قالبهای چوبی چاپ میشد. در سال 1514م. با چاپ اولین کتاب عربی به شیوه حروفچینی نوین در ایتالیا، نشرکتاب به زبان سرزمینهای اسلامی آغاز شد. درسال 1639م حروف و زبان فارسی نیز جای خود را در صنعت چاپ اروپا پیدا کرد.<br />نتیجهگیری: آغاز چاپ کتاب در اروپا با رسمالخط عربی و فارسی با هدف ترویج مسیحیت در جوامع اسلامی صورت گرفت.
کتاب,حروف فارسی,حروف عربی,حروف متحرک فلزی,چاپ سربی
https://nastinfo.nlai.ir/article_45.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_45_5c56cbfa5b415d064d2e032c9c1c92c4.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
عوامل تقویتکننده همکاری میان کتابخانههای ملی کشورهای عضو اکو
86
109
FA
اعظم
نجفقلینژاد ورجوی
دانش آموخته دکتری علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
a-najafgholi@nlai.ir
محمد
حسنزاده
0000000261750855
استادیار علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران
hasanzadeh@modares.ac.ir
هدف: وجود نقاط مشترک فرهنگی، دینی و تاریخی بین کشورها و از همه مهمتر همجواری جغرافیایی کشورهای عضو اکو و پیشینه تاریخی مشترک، لزوم شناسائی مؤلفههای تقویتکننده و تسهیلکننده همکاری در بین کتابخانههای ملی کشورهای عضو اکو را بیش از پیش آشکار میکند. در این مقاله راهکارهایی در این خصوص ارائه شده است.<br /> روش/رویکرد پژوهش: مطالعه اسنادی و کتابخانهای موجود در 10 کتابخانه ملی کشورهای عضو اکو <br /> یافتهها: وجود اشتراکات زبانی و خط در بین این کشورها، وابستگی سازمانی مشترک، اشتراک در مذهب، آثار و منابع مشترک احراز شد. برای همکاری کتابخانهها میتوان از فهرستها و کتابشناسیهای چندزبانه و چکیدههای استاندارد بهره جست. لازمه آن تدوین استانداردهای توافق مورد کشورهای عضو و بهکارگیری متخصصان است. با وجود منابع مشترکی در کتابخانههای ملی کشورهای عضو اکو، میتوان به زمینهسازی همکاری هرچه بیشتر این مراکز حافظ میراث علمی و فرهنگی اقدام کرد.
ارتباط بینافرهنگی,کتابخانههای ملی,همکاری بینکتابخانهای,مؤلفههای تقویتکننده
https://nastinfo.nlai.ir/article_46.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_46_89b7574adae3099e6321f449b8810131.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
مشکلات نشر نمایشنامه برای کودکان و نوجوانان: دیدگاه صنعت نشر
110
123
FA
فرشته
سپهر
0000000251788788
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
fereshteh.sepehr@yahoo.com
فرشته
میکائیلزاده
کارشناس ارشد کتابداری دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال
mikaeelzadeh_uni@yahoo.com
هدف: شناسایی مشکلات نشر نمایشنامه کودک و نوجوان.<br />روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و جامعه مورد بررسی شامل 160 ناشراست. دادهها با پرسشنامه گردآوری و بین 113 ناشر توزیع شد، سپس بررسیهای آماری توسط نرمافزارهای SPSS و Excel انجام گرفت. برای پرسشهای اساسی از آزمون t استفاده شده است.<br />یافتهها: کمی تقاضا از طرف تهیهکنندگان تئاتر کودکان و نوجوانان با 4/89 درصد، مهمترین مشکل است. از نظر 3/59 درصد پاسخگویان، متن نمایشنامهها از لحاظ کیفی در حد متوسط است؛ 54 درصد کیفیت ترجمهها را متوسط و 6/56 درصد نیز تألیفها را متوسط دانستهاند. 9/61 درصد تصویرسازی را و 2/52 درصد نیز کیفیت نمایشنامههای کودک و نوجوان را از لحاظ امور فنی و چاپ، خوب ارزیابی کردهاند.
نشر,ناشر کودک و نوجوان,نمایشنامه کودک و نوجوان,تئاتر کودک و نوجوان,مشکلات نشر کودک و نوجوان
https://nastinfo.nlai.ir/article_47.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_47_a2d7b6fa30b1fe593b5bf7df3792fce9.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
مقایسه استنادهای سنتی و تحت وب به مقالات مجلات دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی
124
139
FA
نجلا
حریری
0000-0003-2320-7023
دانشیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
nadjlahariri@gmail.com
افسانه
تیموریخانی
دانشآموخته دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
teymourikhani@gmial.com
هدف: تعیین اینکه کدامیک از پایگاههای استنادی سنتی (وبآوساینس و اسکوپوس) و استنادهای اخذشده از محیط وب (گوگل اسکالار و گوگل) در ردیابی استنادهای حوزه علوم انسانی بهتر عمل میکنند
روش/ رویکرد پژوهش: روش علمسنجی است. 211 مقاله پژوهشی از 21 مجله دسترسی آزاد در حوزه علوم انسانی در سال 2008 نمونه را تشکیل میدهد. نمونهگیری به روش طبقهای نسبی انجام شده است.
یافتهها: استنادهای گوگل اسکالار در حوزه مجلات دسترسی آزاد علوم انسانی خیلی بیشتر از وبآوساینس است. تقریباً نیمی از استنادهای وبآوساینس در پایگاه گوگل اسکالار وجود دارد و همچنین یکچهارم منابع وبآوساینس در گوگل موجود است. استنادهای گوگل اسکالار نشان داد این پایگاه علاوه بر زبان انگلیسی سایر زبانها را هم پوشش میدهد.
نتیجهگیری: پیشنهاد میشود برای بهدست آوردن تصویر جامع از تأثیر مقالات علوم انسانی، از چندین ابزار بهصورت جمعی استفاده شود؛ و گوگل اسکالار میتواند یکی از آنها باشد.
استناد تحت وب,استناد سنتی,گوگل اسکالار,وبآوساینس,گوگل,اسکوپوس,علوم انسانی
https://nastinfo.nlai.ir/article_39.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_39_bdda12c0f88b30044c7324e36a42dc20.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
مقایسه بخش مجموعهسازی نرمافزارهای رسا و سافام به منظور پیشنهاد الگوی مناسب
140
158
FA
محسن
نوکاریزی
داتشیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه فردوسی مشهد
mnowkarizi@um.ac.ir
راهله سادات
نقیبیان
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی
naghibian_r@yahoo.com
هدف: شناسایی و ارزیابی عناصر و ویژگیهای مهم در طراحی بخشهای مجموعهسازی درنرم افزارهای رسا و سافام.<br /> روش/ رویکرد پژوهش: ابزار گردآوری داده هاسیاهه تهیهشده براساس نرمافزارهای معرفیشده در خارج و منابع موجود بود. سیاههوارسی براساس نظر متخصصان و صاحبنظران تهیه و تکمیل شد. معیارها در هشت عنصر اصلی و 203 ویژگی فرعی قرار گرفتند. اعتبار هر معیار با مشورت با متخصصان و صاحبنظران کنترل شد.<br /> یافتهها: نرمافزار سافام 76 درصد و نرمافزار رسا 62 درصد با عناصر و ویژگیهای پیشنهادشده همخوانی داشتند. در نرمافزار سافام 8 عنصر سیاهه و نرمافزار رسا 6 عنصر آنن را شامل میشد و فاقد دو عنصر بودجه و پیگیری منابع بود. هر دو نرم افزار به تمامی این عناصر اهمیت بسیار داده اند. ویژگیها در عناصر امور مالی و ثبت صورتحساب، بودجه و پیگیری منابع با امتیاز 6 از اهمیت بسیار برخوردار بودند. ویژگیهای عناصر جستوجو و کارگزار با امتیاز 7/5 ، ویژگیهای عنصر سفارش با امتیاز 1/5 ، و ویژگیهای عناصر قابلیت عمومی و ثبت منابع با کسب 9/4 در رتبه های دوم تا چهارم قرار گرفتند.<br /> نتیجهگیری: عناصر و ویژگیهای مهم برای ارائه الگو در بخش مجموعهسازی نرمافزار کتابخانهای مشخص شد ویژگیهایی کم اهمیت تر حذف شدند ، الگوی نرمافزار مجموعهسازیی با مرکزیت عنصر سفارش منابع طراحی شد.
نرمافزارهای کتابخانهای,نرمافزار مجموعهسازی,نرمافزار رسا,نرمافزار سافام
https://nastinfo.nlai.ir/article_42.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_42_43dd83d2e2751932ea4758c8a153f9d8.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
مقایسه سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی با دانشجویان کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات در دانشگاه تهران
160
173
FA
مهرداد
نیکنام وظیفه
استادیار کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
mniknam@yahoo.com
فریبرز
خسروی
استادیار کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
kh.class@gmail.com
سهیلا
طالبی
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید بهشتی
soheylatalebi8@gmail.com
هدف: تشخیص اختلاف بین سواداطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، و دانشجویان رشته فناوری اطلاعات دانشگاه تهران است. <br />روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی - تحلیلی از نوع کاربردی <br />یافتهها: میزان آشنایی و مهارت دانشجویان هردو رشته در تمام زمینههای مورد بررسی، شامل: میزان مهارت در استفاده از ابزارهای جستوجو و بازیابی اطلاعات، میزان آشنایی با منابع اطلاعاتی مرتبط با رشته تحصیلی، میزان مهارت در ارزیابی منابع اطلاعاتی، میزان آشنایی با مسائل اخلاقی مربوط به اطلاعات، میزان مهارت در استفاده از خدمات و قابلیتهای اینترنت، و میزان آشنایی با زبان انگلیسی درحد بالایی قرار دارد. <br />نتیجهگیری: هر دو فرضیه پژوهش رد، و مشخص شد برخلاف یافتههای بختیارزاده، بین میزان سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، و فناوری اطلاعات دانشگاه تهران و جنسیت آنان اختلاف معنیدار وجود ندارد.
بررسی تطبیقی,سواد اطلاعاتی,دانشجویان کارشناسی ارشد,کتابداری و اطلاعرسانی,فناوریاطلاعات,دانشگاه تهران
https://nastinfo.nlai.ir/article_40.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_40_85a9f9738de3683808f714b61361b0d4.pdf
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
2783-4646
25
1
2014
05
22
نیازهای آموزشی کتابداران برای ارائه خدمت به کاربران با آسیب بینایی: دیدگاه کتابداران و استادان علم اطلاعات و دانششناسی ایران
174
194
FA
بهروز
رسولی
دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
rasouli@students.irandoc.ir
نادر
نقشینه
0000-0003-4331-6454
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تهران
nnaghsh@ut.ac.ir
ابراهیم
حیدری
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی
هدف: شناسایی آموزشهای مورد نیاز برای پرورش مهارتهای کتابداران برای خدمت به کاربران با آسیب بینایی است.<br /> روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از روش تحلیل محتوا، مهارتها و تخصصهای لازم برای کتابداران در قالب 21 مقوله از منابع استخراج شد؛ و سپس با استفاده از پرسشنامه آنلاین، رویکرد کتابداران کتابخانههای نابینایان و استادان رشته کتابداری در ایران بررسی شد.<br /> یافتهها: اکثر کتابداران و همچنین اساتید رشته کتابداری و اطلاعرسانی برنامههای آموزشی موجود را بهمنظور کسب مهارتهای لازم برای ارائه خدمات کتابخانهای به کاربران با آسیبب بینایی کارآمد نمیدانند. حدود 85 درصد کتابداران و 55 درصد استادان با اختصاص یک درس اختصاصی به این موضوع موافق هستند. موضوعاتی که باید در این درس مورد بحث قرارگیرند، اولویتبندی شدهاند.<br /> نتیجهگیری: دانشجویان رشته کتابداری نیاز مبرمی به آشنایی با مسائل مرتبط با کاربران با آسیبهای بینایی و بهطور کلی کاربران با معلولیتهای جسمانی و روانی دارند. با وجودد اینکه در مورد موضوعات مورد نیاز برای آموزش مهارتهای مربوطه، فاصله زیادی بین عمل و نظر در رشته کتابداری وجود ندارد، اما این فاصله در مورد اختصاص یک درس اختصاصی بیشتر است. همچنین با توسعه فناوریهای مختلف در کتابخانهها، موضوعات مرتبط با آنها بیشتر مورد ترجیح کتابداران و استادان است.
خدمات کتابخانهای,مهارتهای کتابداری,آموزش علم اطلاعات و دانششناسی,کاربران با آسیب بینایی,ایران
https://nastinfo.nlai.ir/article_48.html
https://nastinfo.nlai.ir/article_48_9a766cc6c1d8522cad85720308389bca.pdf